چرا باید همه چیز در اختیار چند شرکت بزرگ مثل OpenAI و گوگل باشد؟اگر این موضوع تو را هم نگران می‌کند، باید بدانی که یک تغییر بزرگ در راه است. پروژه‌ای جدید، با ایده‌هایی جسورانه، می‌خواهد کنترل هوش مصنوعی را به دست مردم بازگرداند. پروژه‌ای که حرف‌های زیادی برای گفتن دارد و به‌تازگی توانسته توجه یکی از غول‌های سرمایه‌گذاری دنیا را جلب کند. در ادامه مقاله کریپتو باز به داستان جذاب Nous Research، سرمایه‌گذاری ۵۰ میلیون دلاری پارادایم و ورود هوش مصنوعی غیرمتمرکز به دنیای بلاکچین سولانا را با هم مرور خواهیم کرد.
ماجرای سرمایه‌گذاری پارادایم و ورود Nous به سولانا
پارادایم، یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاران خطرپذیر در دنیای کریپتو، به تازگی ۵۰ میلیون دلار روی پروژه‌ی Nous سرمایه‌گذاری کرده است. این حرکت نشان‌دهنده‌ی اعتماد قوی به آینده‌ی هوش مصنوعی غیرمتمرکز است.
چرا پارادایم روی Nous سرمایه‌گذاری کرد؟
در دنیایی که شرکت‌های بزرگ داده‌های ما را جمع‌آوری و کنترل می‌کنند، پروژه‌هایی مثل Nous می‌توانند قواعد بازی را تغییر دهند. پارادایم این فرصت را دید که مالکیت داده‌ها و فرآیندهای یادگیری هوش مصنوعی به خود مردم بازگردد.
هوش مصنوعی غیرمتمرکز یعنی چی و چه تفاوتی با مدل‌های سنتی داره؟
بیایم ساده توضیح بدیم. امروز بیشتر مدل‌های هوش مصنوعی، از جمله چت‌بات‌ها، با کمک هزاران سرور و دیتاسنتر اختصاصی ساخته می‌شن که فقط در اختیار چند شرکت بزرگ قرار دارن. اما در مدل غیرمتمرکز، قراره همه مردم دنیا بتونن قدرت پردازشی سیستم‌هاشون رو به اشتراک بذارن و در ازاش پاداش بگیرن، درست مثل بیت‌کوین که مردم با استخراج، هم به شبکه کمک می‌کنن و هم درآمد دارن.
Nous چیست و چه چیزی آن را متفاوت می‌کند؟
Nous Research با بهره‌گیری از بلاکچین سولانا، بستری فراهم کرده است که در آن افراد می‌توانند قدرت پردازشی بلااستفاده خود را برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی به اشتراک بگذارند. در ازای این مشارکت، توکن‌هایی به‌عنوان پاداش دریافت می‌کنند. این مدل نه‌تنها هزینه‌های توسعه را کاهش می‌دهد، بلکه امکان مشارکت گسترده‌تر جامعه را نیز فراهم می‌کند.
بیشتربخوانید : چگونه با ChatGPT روند بازار رمزارز را پیش‌بینی کنیم؟
جدول مقایسه هوش مصنوعی متمرکز در برابر غیرمتمرکز
| ویژگی | مدل متمرکز (مثل OpenAI) | مدل غیرمتمرکز (مثل Nous) |
|---|---|---|
| زیرساخت اصلی | دیتاسنترهای اختصاصی و گران | شبکه کاربران با دستگاه‌های شخصی |
| کنترل و دسترسی | فقط شرکت توسعه‌دهنده | همه کاربران با دسترسی باز |
| هزینه توسعه | بسیار بالا | به‌شدت کاهش یافته |
| شفافیت داده‌ها | پنهان و کنترل‌شده | شفاف و قابل بررسی |
| پاداش برای مشارکت کاربران | ندارد | بله؛ کاربران توکن دریافت می‌کنند |
| آسیب‌پذیری در برابر سانسور | بالا | بسیار پایین |
سولانا؛ بستر مناسب برای آینده‌ی هوش مصنوعی غیرمتمرکز
سولانا به‌دلیل سرعت بالا، کارمزد پایین و مقیاس‌پذیری قابل توجه، به یکی از محبوب‌ترین بلاک‌چین‌ها در دنیا تبدیل شده. Nous تصمیم گرفته به جای اتریوم یا دیگر بلاک‌چین‌ها، مدل‌های خودش رو روی سولانا اجرا کنه تا هم هزینه‌ها کاهش پیدا کنه، هم کاربران بیشتری بتونن مشارکت داشته باشن.
مثال واقعی: فرض کنید شما دیتاستی از تصاویر دارید و می‌خواهید آن را برای آموزش مدل‌های AI بفروشید. روی سولانا، شما می‌توانید این داده‌ها را به‌سرعت و با کارمزدی ناچیز معامله کنید، بدون اینکه نیاز باشد به یک شرکت بزرگ متکی شوید.
آینده‌ی هوش مصنوعی در سولانا چگونه خواهد بود؟
طبق گزارش‌ها، Nous در مرحله‌ی آزمایشی خود به بیش از ۱۰ هزار کاربر اجازه داده که در پردازش مدل‌های هوش مصنوعی مشارکت کنند. این یعنی ایجاد یک اکوسیستم واقعی و فعال، نه صرفاً یک ایده‌ی خام.
چه تغییراتی انتظار می‌رود؟
-
توزیع قدرت: دیگر تنها شرکت‌های بزرگ، بازیگران اصلی AI نخواهند بود.
-
امنیت بیشتر: داده‌های حساس در دست خود کاربران باقی می‌ماند.
-
فرصت‌های مالی جدید: افرادی که تا دیروز فقط مصرف‌کننده بودند، حالا می‌توانند از داده‌ها و قدرت پردازشی خود کسب درآمد کنند.
آیا Nous می‌تواند موفق شود؟
با توجه به بودجه‌ی قوی، تیم فنی باتجربه و حمایت پارادایم ، شانس موفقیت Nous بالاست. با این حال، چالش‌هایی مثل پذیرش عمومی، رقابت با غول‌های فناوری، و مسائل فنی نیز پیش روی آنهاست.
آمار جالب: طبق آمار سال ۲۰۲۴، بازار هوش مصنوعی غیرمتمرکز رشد سالانه‌ی ۳۵ درصدی را تجربه کرده و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۳۰ به ارزش ۱۰ میلیارد دلار برسد.
چه کسانی از این مدل سود می‌برن؟
-
دانشجوها و پژوهشگرها که نمی‌تونن از APIهای گرون‌قیمت شرکت‌های بزرگ استفاده کنن، اما می‌خوان مدل خودشون رو آموزش بدن.
-
برنامه‌نویس‌ها و توسعه‌دهنده‌ها که دنبال ابزارهای متن‌باز هستن تا محدودیت نداشته باشن.
-
کاربران عادی که با در اختیار گذاشتن بخشی از سخت‌افزار خودشون، می‌تونن درآمد غیرفعال داشته باشن.
نتیجه‌گیری
اگر Nous موفق شود، ما وارد عصری خواهیم شد که هر فردی می‌تواند بدون نیاز به اعتماد به غول‌های تکنولوژی، در توسعه‌ی هوش مصنوعی نقش داشته باشد. دنیایی که در آن داده‌ها، ارزش واقعی دارند و سود آن مستقیماً به تولیدکنندگان داده می‌رسد.
