اینترنت اشیا چیست و چه کاربردهایی دارد؟

به لطف پیشرفت تکنولوژی و کاهش اندازه سخت افزارها، اکثر دستگاه‌ها می‌توانند به اینترنت متصل شوند. امروزه اینترنت بخش جدایی ناپذیر زندگی ما است و هر روزه خود را بیشتر در زندگی انسان‌ها قرار می‌دهد. با افزایش کاربرد اینترنت در زندگی انسان‌ها در دهه اخیر حرف‌های زیادی در مورد اینترنت اشیا به گوش می‌رسد. اینترنت اشیا یا IoT مفهومی جدیدی است که به کمک اینترنت ایجاد می‌شود. IoT یک فناوری نوین است که باعث شده دستگاه‌ها و اشیا مختلف به اینترنت متصل شوند. در این فناوری، دستگاه‌ها به شبکه محلی (اینترانت) یا اینترنت وصل می‌شوند و وظیفه خاصی را انجام می‌دهند. در این مطلب از کریپتوباز سعی داریم تا IoT یا اینترنت اشیا را معرفی کرده و کاربردهای آن را در زندگی حاضر و آینده بشر بررسی کنیم.

اینترنت اشیا چیست؟

در دهه اخیر توسعه دهندگان و دانشمندان زیادی خود را وقف IoT یا اینترنت اشیا کرده‌اند. به همین خاطر، اینترنت اشیا به یکی از بزرگ‌ترین تکنولوژی‌های قرن اخیر تبدیل شده است. Internet of Things یا IoT که به آن اینترنت اشیا گفته می‌شود، یک فناوری جدید است که با استفاده از اینترنت عمل می‌کند. در این فناوری، تمامی اشیا و دستگاه‌ها می‌توانند به اینترنت متصل شوند. اتصال دستگاه‌ها و اشیا مختلف به اینترنت یا اینترانت می‌تواند اهداف مختلفی داشته باشد. در تعریف اینترنت اشیا، اشیا بخش اصلی داستان را بازی می‌کنند. این وسایل روزمره و مهم برای انجام یک عمل به اینترنت متصل می‌شوند.

هدف اصلی در اینترنت اشیا، آسان کردن زندگی انسان‌ها است. برای رسیدن به این هدف باید بتوان دستگاه‌ها را با استفاده از تراشه‌ای به اینترنت متصل و کنترل کرد. به لطف پیشرفت تکنولوژی امروزه می‌توان تراشه‌هایی با اندازه بسیار کوچک طراحی کرد و با کمک آن دستگاه‌ها کوچک مانند موبایل تا اشیا بسیار بزرگ مانند هواپیما را به اینترنت متصل کرد. شی در تعریف IoT می‌تواند قلب یک انسان زنده برای بررسی علائم حیاتی، حیوانی در مزرعه با یک فرستنده بایو چیپ، خودرو‌یی با سنسور برای اطلاع راننده از وضعیت باد چرخ‌ها یا هر شی طبیعی یا دست ساز انسان باشد که با یک آیپی خاص به اینترنت متصل می‌شوند و کاربر اصلی می‌تواند آن را کنترل کند.

IoT هر روزه در حال گسترش است و شرکت‌های بزرگ زیادی از آن برای درک بیشتر نیازهای مشتری استفاده می‌کنند تا خدمات بهتری را ارائه دهند. با این فناوری شرکت‌ها می‌توانند تصمیمات خود را بهتر اتخاذ کنند و ارزش کسب و کار خود را افزایش دهند.
اینترنت اشیا چگونه کار می‌کند؟

اکوسیستم اینترنت اشیا از دستگاه‌های هوشمند متصل به اینترنت تشکیل شده که درون آنها سیستم‌هایی قرار داده شده است. این سیستم‌ها می‌توانند پردازنده‌ها، سنسورها و سخت افزارهای ارتباطی برای جمع آوری، ارسال و انجام یک عمل براساس داده‌ها باشند. دستگاه‌های اینترنت اشیا داده‌های جمع آوری شده توسط حسگرها و سنسورها را با استفاده از دروازه اینترنت اشیا به اشتراک می‌گذارند. این دروازه به عنوان پلی بین بخش پردازش و صدور داده و بخش جمع آوری داده فعالیت می‌کند. دروازه می‌تواند داده‌های جمع آوری شده را به یک فضای ابری برای آنالیز ارسال کند. 

در برخی مواقع، این دستگاه‌ها می‌توانند با دیگر اشیا دیگر در ارتباط باشند تا با استفاده از داده‌هایی که با یکدیگر به اشتراک می‌گذارند، عمل مشترکی را انجام دهند. این دستگاه‌ها می‌توانند بدون دخالت انسان، اکثر اعمال و وظایف خود را انجام دهند، هرچند انسان‌ها نیز می‌توانند در هر بخش از وظایف این دستگاه‌ها وارد شده و با آنها به تعامل بپردازند. پروتکل ارتباطی، شبکه بندی و ارتباط موجود بین این دستگاه‌ها به طور عمومی به کاربرد دستگاه‌های مورد استفاده در اینترنت اشیا بستگی دارد و می‌تواند متغیر باشد. در چنین فرایندی، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین نیز می‌توانند دخیل شوند و فرایند جمع آوری داده را آسان‌تر کنند. به طور مثال می‌توان اتفاقاتی را مشخص کرد که انجام آنها خطرناک خواهد بود و در صورت وقوع آن، به افراد در ارتباط با اشیا اطلاع داده شود.

دلیل اهمیت اینترنت اشیا

IoT یا اینترنت اشیا به انسان‌ها کمک می‌کند تا بتوانند زندگی بهتری داشته باشند. این وسیله‌ها باعث شده‌اند تا انسان‌ها با هوشمندی به کارهای خود مشغول شوند و نتایج بهتری کسب کنند. علاوه بر این که اینترنت اشیا می‌توانند کنترل لوازم خانگی را بهبود ببخشند، برای برخی کسب و کارها الزامی هستند. اینترنت اشیا نمایی حقیقی از نحوه کارکرد سیستم‌ها و عملکرد کلی یک مجموعه را برای کسب و کارها نمایش می‌دهد. بر این اساس، IoT می‌تواند اطلاعاتی از نحوه عملکرد دستگاه‌ها، زنجیره تامین و غیره را فراهم کند.

اینترنت اشیا فرایند خودکارسازی فرایندها را بهبود بخشیده و هزینه نیروی انسانی را برای شرکت‌ها کاهش داده است. به همین خاطر، هزینه‌های اضافی در فرایند ساخت یک محصول از بین رفته و هزینه ساخت آن کاهش یافته است تا قیمت خدمات و دستگاه‌ها کمتر شوند. در حال حاضر، اینترنت اشیا بخش کوچک و نسبتا مهمی از زندگی روزمره انسان‌ها را به خود اختصاص داده و هر روزه در حال گسترش کاربردهای خود است تا بخش بیشتری از زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهد. 

مزایای اینترنت اشیا برای سازمان‌ها

اینترنت اشیا منافع زیادی برای سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف دارد. این مزیت می‌تواند برای یک بخش از صنعت خاصی یا برای بخش‌های مختلفی از صنایع مختلف باشد. مزایای عمومی اینترنت اشیا برای صنایع مختلف به شرح زیر هستند:

• کنترل عملکرد کلی یک کسب و کار
• بهبود تجربه مشتریان در استفاده از خدمات یا محصولات
• صرفه جویی در زمان و هزینه
• بهبود عملکرد کارکنان
• تلفیق و انجام مدل‌های کسب و کار
• اتخاذ تصمیمات بهتر برای یک کسب و کار
• افزایش میزان سوددهی
•  اینترنت اشیا نحوه تفکر و مسیر انجام کارهای یک کسب و کار را دچار تغییر کرده و با قابلیت‌هایی که دارد، فرایند انجام کارها را بهبود بخشیده است.

معایب اینترنت اشیا

• با افزایش تعداد دستگاه‌های متصل، تعداد داده‌ها افزایش یافته و حفره‌های امنیتی بیشتر می‌شوند
• تنوع دستگاه‌های اینترنت اشیا می‌تواند کنترل و مدیریت آنها را سخت کند
• خرابی یک دستگاه موجود در اکوسیستم یا قطعی اینترنت می‌تواند عملکرد دیگر دستگاه‌ها را تحت تاثیر قرار دهد
• عدم وجود استانداردی برای ارتباط دستگاه‌های مختلف اینترنت اشیا

کاربردهای اینترنت اشیا

سازمان‌ها، صنایع و بخش‌هایی که بهترین کاربرد را از اینترنت اشیا دریافت خواهند کرد، بخش‌هایی هستند که با استفاده از یک سنسور یا پردازنده بتوانند عمل کنند. به همین خاطر کاربرد اینترنت اشیا را در صنایع و حوزه‌های مختلف بررسی می‌کنیم.

اینترنت اشیا در حوزه ساخت و تولید

شرکت‌ها و کارخانه‌های ساخت و تولید اگر بتوانند در خط‌ها تولید و کنترل سریع‌تر عمل کنند، پیشرفت بیشتری نسبت به رقیبان خود می‌کنند. کنترل خط تولید به صورت خودکار و بدون دخالت انسان سریع‌تر انجام می‌شود و سرعت تولید محصولات نیز افزایش پیدا می‌کند. با کمک سنسورها، اپراتورها و ناظران بخش تولید می‌توانند از ایرادات موجود در قطعات و محصولات به سرعت مطلع شوند و آن را برطرف کنند. 

اینترنت اشیا در خودروسازی

حوزه خودروسازی توانسته با کمک اینترنت اشیا پیشرفت قابل توجهی داشته باشد. علاوه بر کنترل بخش اولید و رفع ایرادات در این بخش، سنسورها می‌توانند برای اطلاع کاربران از خرابی یک بخش نیز مفید باشند. این سنسورها می‌توانند زمان خرابی یک قطعه را تشخیص داده و به راننده اطلاع دهند. این عمل می‌تواند خطراتی جانی و مالی را کاهش دهد. با استفاده از داده‌های جمع آوری شده توسط دستگاه‌های اینترنت اشیا، تولید کنندگان می‌توانند اطلاعات بیشتری درمورد دستگاه‌ها و محصولات خود به دست آورند. 

اینترنت اشیا در حمل و نقل

اینترنت اشیا می‌تواند در جنبه‌های مختلف حوزه حمل و نقل کاربرد داشته باشد. مدیریت یک ناوگان متشکل از ماشین‌ها، کامیون‌ها و حتی کشتی‌ها حامل می‌تواند با استفاده از IoT انجام شود. در این حالت، IoT می‌تواند شرایط آب و هوایی و جغرافیایی را برای کنترل ناوگان انجام دهد و حتی اتفاقات آینده را نیز پیش بینی کند. به طور مثال اینترنت اشیا می‌تواند بارش باران، تغییر زمان‌های ورود و خروج و دیگر موارد را به رانندگان اطلاع دهد. ناوگان‌هایی که محصولاتی مانند غذا، نوشیدنی، دارو، گل و گیاه را حمل می‌کنند، باید شرایط آب و هوایی را در نظر داشته باشند. این حوزه با استفاده از IoT می‌تواند عملکرد خود را تا حد زیادی بهبود ببخشد.

اینترنت اشیا در خرده فروشی‌ها

کاربرد اینترنت اشیا در کسب و کارهای خرده فروشی می‌تواند قفسه بندی، ذخیره سازی، تجربه کاربری و بهینه سازی زنجیره مواد را تحت تاثیر قرار دهد. بدین ترتیب، هزینه انجام کارهای مختلف برای خرده فروشی‌ها کاهش پیدا می‌کند و سود آنها نیز افزایش می‌یابد. به طور مثال، خرده فروشی‌ها می‌توانند از قفسه‌های هوشمندی با سنسورهای وزنی استفاده کنند تا بخش مدیریت اطلاعاتی در مورد بخش‌های مختلف مغازه داشته باشد و بتواند در موقع نیاز آنها را شارژ کند.

اینترنت اشیا در حوزه پزشکی

یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین بخش‌هایی که اینترنت اشیا خود را نشان می‌دهد، حوزه پزشکی و سلامت است. دستگاه‌های کنترل اینترنت اشیا توانسته‌اند کمک زیادی به بخش سلامتی و پزشکی کنند. در برخی مواقع، دکترها، پرستاران و کارکنان بیمارستان نیاز دارند تا محل دقیق بیماران روی ویلچر را شناسایی کنند. این کار می‌تواند با استفاده از ویلچرهای اینترنت اشیا انجام شود. کنترل علائم حیاتی بیماران، حرکات و تغییر علائم یک مریض بد حال می‌تواند بسیار حیاتی باشد. 
ایجاد فضایی که بتوان با استفاده از سنسورهای اینترنت اشیا، عملکرد افراد سالمند و بیمار را کنترل کرد و از اتفاقات انجام شده مطلع گردید، یکی از اهداف اصلی اینترنت اشیا است.