فرم (Formation Fi) با توکن بومی FORM یک پروتکل مدیریت دارایی غیرمتمرکز و میان‌زنجیره‌ای است که با رویکردی متفاوت وارد دنیای دیفای (امورمالی غیرمتمرکز) شده است. در حالی‌که اغلب پروژه‌های دیفای تنها به بازدهی سالیانه (APY) تمرکز دارند، فرم با استفاده از مدل "Risk Parity" یا برابری ریسک تلاش می‌کند پرتفویی بسازد که هم بازدهی مناسبی داشته باشد و هم ریسک سرمایه‌گذاری را به شکل چشمگیری کاهش دهد. این پروتکل با ایجاد سبدهای متنوع دارایی (Index Tokens) بر بستر چندین بلاکچین، راهکاری نوآورانه برای سرمایه‌گذاران خرد و کلان فراهم کرده است.
هسته اصلی پروتکل فرم، الگوریتم Risk Parity است. در این مدل، دارایی‌ها نه بر اساس بیشترین سود لحظه‌ای، بلکه بر پایه‌ی توزیع متوازن ریسک بین سبدهای مختلف انتخاب می‌شوند. این یعنی اگر یک دارایی پرنوسان باشد، وزن کمتری در سبد خواهد گرفت و برعکس.
کاربران به جای مدیریت دستی صدها توکن، تنها با نگهداری Index Tokens می‌توانند در چندین دارایی مختلف روی بلاکچین‌های گوناگون مشارکت داشته باشند. این توکن‌ها به‌صورت خودکار و الگوریتمی ری‌بیس (Rebase) می‌شوند تا تعادل پرتفوی همیشه حفظ گردد.
توکن فرم سه کارکرد کلیدی دارد:
حاکمیت (Governance): مشارکت در تصمیم‌گیری‌های پروتکل.
اشتراک سود (Profit Sharing): توزیع بخشی از درآمد پلتفرم بین هولدرها.
توسعه اکوسیستم: سرمایه‌گذاری جمعی برای حمایت از پروژه‌های نوظهور و امیدوارکننده دیفای.
چندزنجیره‌ای بودن: پشتیبانی از شبکه‌های مختلف برای دسترسی گسترده‌تر.
بهینه‌سازی زمان و هزینه: کاهش نیاز به تراکنش‌های متعدد و صرفه‌جویی در کارمزدها.
دموکراتیک بودن: هر کاربر، فارغ از میزان سرمایه، می‌تواند به پرتفویی حرفه‌ای و ریسک‌سنجی شده دسترسی پیدا کند.
جایگزین مدل‌های ساده دیفای: به جای تمرکز صرف روی APY، ترکیبی از بازدهی پایدار و امنیت سرمایه را ارائه می‌دهد.
کاربرد Realized Volatility در Rebalancing
معمولاً در پروژه‌ها از نوسان ضمنی (implied volatility) یا Historical Volatility استفاده می‌شود، اما کمتر دیده شده که پروژه‌ای مثل Formation Fi به «نوسان تحقق‌یافته (realized volatility)» و تطبیق آن با شرایط بازار بلادرنگ توجه کند. این امکان وجود دارد که پروژه در به‌روزرسانی‌های بعدی این را لحاظ کند و سود قابل توجهی از آن ببرد.
تأثیر نرخ بهره جهانی و سیاست‌های پولی
وقتی نرخ بهره در اقتصادهای بزرگ افزایش یا کاهش می‌یابد، تأثیر بر دارایی‌های دیجیتال و stablecoin ها متفاوت است. پروژه‌ای که بخواهد ریسک را متوازن کند باید ببیند که stablecoinهایی که بهره می‌دهند چگونه تحت تأثیر این سیاست‌ها هستند؛ این نکته‌ای است که خیلی‌ها در DeFi کمتر با آن حساب می‌کنند.
رابط کاربری / تجربه کاربری در فازهای عملیاتی کاربران عادی
پروژه‌هایی مثل Formation Fi که مفاهیم پیچیده مالی دارند، موفقیتشان تا حد زیادی وابسته به سادگی تجربه کاربری برای کسانی است که ممکن است تخصص مالی نداشته باشند. کارهایی مثل داشبورد شفاف، توضیح واضح Risk Parity، نمایش میزان ریسک براساس انتخاب کاربر و هزینه تراکنش و انتخاب زنجیره مهم‌اند.
شکاف میان جریان نقدی واقعی و بازده اعلام‌شده (APY اعلامی)
بعضی فارم‌ها یا توکن‌های شاخص بازدهی اعلامی دارند که در عمل به دلیل هزینه‌ها (کارمزد تراکنش، هزینه Bridge، کارمزد قراردادهای هوشمند) بسیار کمتر است. Formation Fi باید شفاف نشان دهد پس از کسر این هزینه‌ها، بازده واقعی چقدر است این موضوعی است که کاربران حرفه‌ای به آن توجه زیادی دارند اما کمتر به آن در محتوای عمومی پرداخته شده است.
چالش بزرگ دیفای همیشه نوسانات شدید و ریسک بالای سرمایه‌گذاری بوده است. فرم با معرفی مدل Risk Parity می‌خواهد راهی برای تثبیت بازار و جذب سرمایه‌گذاران سنتی به دنیای غیرمتمرکز باشد. اگر این پروتکل بتواند در ادغام با سایر اکوسیستم‌ها موفق عمل کند، می‌تواند به یکی از بازیگران کلیدی در مدیریت دارایی‌های دیجیتال تبدیل شود.
تمرکز روی حاکمیت غیرمتمرکز: اخیراً تیم توسعه‌دهنده ابزارهای بیشتری برای مشارکت جامعه در تصمیم‌گیری‌های پروتکل معرفی کرده است.
گسترش همکاری‌ها: فرم به‌دنبال ادغام با پروژه‌های دیفای دیگر است تا گستره دارایی‌های تحت مدیریت خود را افزایش دهد.
بهبود تجربه کاربری: نسخه‌های جدید رابط کاربری (Dashboard) ساده‌تر و حرفه‌ای‌تر شده‌اند تا کاربران راحت‌تر بتوانند سبد خود را مدیریت کنند.
حرکت به سمت سرمایه‌گذاری در پروژه‌های نو: یکی از ابتکارات جدید فرم، استفاده از خرد جمعی برای شناسایی و پشتیبانی از استارتاپ‌های دیفای است.
ارز دیجیتال فرم فراتر از یک توکن معمولی دیفای است؛ این پروژه در تلاش است تا با ترکیب علم مالی سنتی و ابزارهای نوین بلاکچینی، مدیریت سرمایه را برای همه افراد ساده، بهینه و کم‌ریسک کند. با توجه به رویکرد متفاوت و تمرکز بر ریسک‌سنجی هوشمند، آینده این پروژه می‌تواند به‌عنوان الگویی برای دیگر پروتکل‌های دیفای مطرح شود.