ایلان ماسک در توییتی نوشت که نسخه جدید Grok (نسخه ۳.۵ یا شاید ۴) قرار است با توان تفکر پیشرفته، «تمام تاریخ بشریت را بازنویسی کرده و داده‌های نادرست را حذف و اطلاعات مفقوده را اضافه کند». او دلیل این کار را این‌طور توضیح داده که «داده‌های آموزشی فعلی پر از زباله‌اند» .
با این استراتژی، ماسک می‌خواهد مدل هوش مصنوعی پاک و خالص از هرگونه سوگیری یا اطلاعات غلط ایجاد کند به‌ویژه در تقابل با مدل‌های رقیب همچون ChatGPT که آن‌ها را بیش‌ازحد «وُک» یا گرایش‌یافته می‌داند.
Grok 3.5: مدل جدیدی که قرار است اشتباهات بشر را اصلاح کند؟
طبق گفته‌ی ماسک، نسخه‌ی جدید Grok، یعنی Grok 3.5، از قدرت استدلال پیشرفته‌تری برخوردار خواهد بود. او در یک پست در شبکه‌ی X (توییتر سابق) نوشت که این مدل نه‌تنها اطلاعات ناقص را کامل می‌کند، بلکه اشتباهات موجود در تاریخ و دانش بشری را نیز حذف خواهد کرد. اما سؤال اینجاست:
چه کسی تعیین می‌کند که چه چیزی "اشتباه" است؟
مفهوم "دانش درست" در علم، فلسفه، تاریخ و حتی جامعه‌شناسی، موضوعی پیچیده است. نگاه هر تمدن، هر ملت و حتی هر فرد به حقیقت متفاوت است. آیا یک هوش مصنوعی می‌تواند همه‌ی این تفاوت‌ها را نادیده بگیرد و یک روایت واحد ارائه کند؟
منتقدان می‌گویند این پروژه خطرناک است!
یکی از منتقدان سرسخت این پروژه، گری مارکوس، استاد دانشگاه نیویورک و بنیان‌گذار یک استارت‌آپ فعال در حوزه‌ی هوش مصنوعی، این ایده را با رمان ۱۹۸۴ جورج اورول مقایسه کرد. او نوشت:
«وقتی نمی‌توانید هوش مصنوعی‌تان را با باورهای شخصی خود هماهنگ کنید، شروع می‌کنید به بازنویسی تاریخ تا با دیدگاه‌تان هم‌راستا شود.»
منتقدان دیگر، از جمله استادان فلسفه و منطق، هشدار داده‌اند که این اقدام چیزی فراتر از نوآوری فناورانه است؛ بلکه ورود به قلمرو کنترل روایت‌ها و تعریف مجدد حقیقت است.
دعوت ماسک به اشتراک‌گذاری داده‌های بحث‌برانگیز
ماسک کاربران X را دعوت کرده تا اطلاعاتی را که از نظر سیاسی "ناشایست" اما به ادعای آن‌ها "واقعی" هستند، با Grok به اشتراک بگذارند تا به عنوان منبع داده برای آموزش استفاده شود. این فراخوان باعث شد که بسیاری از کاربران شروع به انتشار اطلاعات غلط، تئوری‌های توطئه، انکار هولوکاست، شبه‌علم درباره‌ی واکسن‌ها و نژادپرستی علمی کنند.
در واقع، در حالی‌که ماسک ادعای مبارزه با "اطلاعات نادرست" را دارد، بسیاری معتقدند که بستر تحت کنترل او تبدیل به مرکز نشر همین نوع اطلاعات شده است.
پشت پرده ماجرا Grok علیه ChatGPT؟
ماسک مدت‌هاست که منتقد ChatGPT و دیگر مدل‌های مشابه است. او معتقد است این مدل‌ها جهت‌دار، فیلترشده و سانسورشده هستند. به همین دلیل تصمیم گرفته Grok را مدلی متفاوت بسازد؛ مدلی که آن‌طور که خودش می‌گوید «حقیقت را همان‌گونه که هست» بیان کند.
مقایسه بین Grok و مدل‌های دیگر هوش مصنوعی
| ویژگی‌ها | Grok (xAI) | ChatGPT (OpenAI) | Claude (Anthropic) |
|---|---|---|---|
| موضع سیاسی | ضد بیداری فرهنگی (anti-woke) | بی‌طرف رسمی، فیلترشده | محافظه‌کارانه و اخلاق‌محور |
| منابع آموزش | در حال بازنویسی با داده‌های جدید | داده‌های عمومی، فیلتر شده | منابع کنترل‌شده و شفاف |
| سازنده | ایلان ماسک | OpenAI (با مشارکت مایکروسافت) | Anthropic (بنیان‌گذاران سابق OpenAI) |
| هدف | بازنویسی دانش بشری | کمک‌یار عمومی هوش مصنوعی | تعامل اخلاقی و ایمن با کاربر |
از "توییت‌های آزاد" تا "هوش مصنوعی بدون فیلتر": مسیر جنجالی ماسک در اطلاعات
زمانی که ماسک توییتر را خرید، قوانین مربوط به نظارت بر محتوا را کم‌رنگ کرد. نتیجه‌اش، افزایش چشم‌گیر انتشار تئوری‌های توطئه و اخبار جعلی بود. حالا همان دیدگاه را به Grok منتقل کرده است: پلتفرمی بدون فیلتر و بدون ملاحظات سیاسی.
اما تجربه توییتر نشان داد که حذف فیلترها، الزاماً منجر به آزادی بیان سازنده نمی‌شود؛ بلکه ممکن است دروازه‌ای برای ترویج خشونت، نفرت و بی‌اعتمادی گسترده‌تر باشد.
نتیجه‌گیری
Grok فقط یک مدل هوش مصنوعی نیست؛ بلکه یک ابزار روایی است. در دنیایی که حقیقت‌های چندگانه وجود دارند، هر ابزاری که هدفش بازنویسی "دانش بشری" باشد، باید با دقت و تردید بررسی شود. آیا Grok می‌تواند به ابزاری برای کشف حقیقت تبدیل شود، یا به وسیله‌ای برای شکل‌دادن به واقعیت؟ مرز میان این دو بسیار باریک است.
