اینترنت ماهواره‌ای استارلینک (Starlink)، در واقع پروژه‌ای موفق از کمپانی اسپیس ایکس است که با هدف فراهم آوردن دسترسی به دیتا و اینترنت در تمام نقاط جهان از طریق ماهواره طراحی و اجرا گردید. در ابتدا ایلان ماسک با اظهار نظر در ارتباط با اینترنت ماهواره‌ای استارلینک، متذکر این نکته شد که مقصود اصلی از اجرای چنین پروژه‌ای فراهم ساختن اینترنتی است که اولا ارزان، ثانیا سریع، در تمام نقاط صعب العبور و مناطق روستایی در دور دست‌ها قابل استفاده است. چند صباحی است که در کشور ما بنا به دلایل مختلفی همچون قطع دسترسی به اینترنت بین‌المللی در اتفاقات آبان سال 98 و شهریور سال 1401 یا تصویب طرح صیانت فضای مجازی از سوی مجلس قانون‌گذاری جمهوری اسلامی ایران، مسئله نحوه استفاده از این اینترنت ماهواره‌ای استارلینک به شدت مورد توجه کاربران ایرانی قرار گرفته است و به همین علت ما در این مقاله از وب‌سایت کریپتوباز قصد داریم تا با بررسی خود این اینترنت ماهواره‌ای استارلینک و همچنین نحوه استفاده از آن، ابهامات موجود در این زمینه را برطرف سازیم؛ پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
آشنایی با اینترنت ماهواره‌ای
اینترنت ماهواره‌ای به عبارت ساده، به اینترنتی اطلاق می‌گردد که در ارائه خدمات به کابل‌ها محدود نشده و همان طور که از نام آن پیداست اینترنت را به وسیله ماهواره و دیش‌ها در دسترس کاربران خویش قرار می‌دهد. در واقع در چنین اتصالی یکسری دیش‌های کوچک بر روی زمین نصب می‌شوند و با ماهواره‌های موجود در فضا، سیگنال‌ها و همچنین داده‌ها را تبادل می‌کنند. ناگفته نماند که اینترنت ماهواره‌ای پدیده جدیدی به شمار نمی‌رود و تاریخچه آن به اواخر قرن بیستم و زمانی که تشکیلات نظامی ایالات متحده آمریکا از این نوع اینترنت برای پیشبرد اهداف نظامی خود استفاده کرد، باز می‌گردد. شاید چنین تصور کنید که اینترنت ماهواره‌ای استارلینک تنها اینترنت ماهواره‌ای موجود در جهان است؛ اما چنین تصوری درست نبوده و در حال حاضر دو شرکت بزرگ ویاست (Viasat) و هیوزنت (HughesNet) نیز ارائه کننده چنین اینترنتی هستند که فعالیت خود را از سال 2012 شروع کردند.
مزایای و معایب اینترنت ماهواره‌ای
مسلما اینترنت‌های ماهواره‌ای در مقایسه با اینترنت‌های معمولی که در حال حاضر مورد استفاده ما هستند دارای مزایای قابل توجه‌تری می‌باشند که از مزایای اصلی این نوع خاص از اینترنت می‌توان به مواردی همچون سهولت دسترسی به متاورس و موارد زیر اشاره کرد:
1- سرعت بسیار بالا در مقایسه با اینترنت‌های کابلی
2- به دلیل داشتن پهنای باند وسیع، امکان استفاده هزاران نفر به طور همزمان، آن هم بدون افت سرعت را فراهم می‌کند.
3- به خطوط تلفن وابسته نبوده و نیازی به آن ندارد.
4- به دلیل پوشش دهی سراسری امکان استفاده از GPS حتی در محروم‌ترین نقاط جهان فراهم می‌شود.
5- به دلیل داشتن امنیت فوق‌العاده بالای اینترنت ماهواره‌ای در عمل امکان هک کردن داده‌ها یا انداختن پارازیت بر روی آن غیرممکن می‌شود.
طبیعتا هیچکس منکر مزایای گفت شده برای اینترنت ماهواره‌ای نبوده؛ اما در کنار چنین مزایایی باید بدانید که این اینترنت نیز بدون عیب و نقص نبوده و از معایب آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- هزینه خرید تجهیزات اینترنت ماهواره‌ای و استفاده از خدمات آن تا حدودی گران‌تر از اینترنت معمولی تمام می‌شود.
2- در شرایط جوی نامساعد (به هنگام بارش برف و باران شدید)، این اینترنت دچار اختلالاتی می‌شود.
3- مستقر کردن تعداد بیشتری از ماهواره‌ها در فضا به منظور برقراری چنین اتصالی می‌تواند آینده کره زمین را با خطراتی مواجه سازد.
معرفی اینترنت ماهواره‌ای استارلینک
همان طور که در مطالب بالا به آن اشاره شد، اینترنت ماهواره‌ای استارلینک اولین اینترنت ماهواره‌ای نیست؛ اما سوالی که ممکن است در این هنگام ذهن مخاطبان را به خود مشغول سازد، از این قرار است که پس چرا غالب ساکنان کره زمین با اشتیاق بیشتری اخبار این پروژه را دنبال می‌کنند و به دنبال نحوه دسترسی به آن هستند؟
پاسخ به این سوال در گرو بررسی مزایایی است که اینترنت ماهواره‌ای استارلینک دارد که در ادامه به صورت کامل به این مزایا اشاره می‌کنیم:
• اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در واقع یک اینترنت جهانی است و برخلاف رقبای خود سرویس دهی خویش را به نقطه جغرافیایی خاصی منحصر و محدود نکرده است.
• اینترنت ماهواره‌ای استارلینک به دلیل داشتن پشتیبانی تعداد قابل توجهی از ماهواره‌ها از آن، دارای پهنای باند وسیع‌تری است که نتیجه طبیعی داشتن چنین پهنای باندی فراهم شدن امکان خدمات رسانی به تعداد بیشتری از کاربران اینترنت است.
• شاید به جرئت بتوان مهم‌ترین مزیت اینترنت ماهواره‌ای استارلینک را سرعت بیشتر و همچنین تاخیر (Latency) کمتر آن در مقایسه با سایر رقبای آن دانست.
در اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در واقع این ماهواره‌ها سیگنال اینترنت را مستقیما به ترمینال کاربر ارسال می‌کنند و با توجه به این که در پروژه اینترنت ماهواره‌ای استارلینک شرکت اسپیس ایکس، هزاران ماهواره کوچک در مدارهای زمین قرار گرفته است، مخابره این سیگنال‌های اینترنتی با سرعتی بسیار بالا انجام خواهد شد و می‌توان علت محبوبیت این پروژ در میان جهانیان را در چنین عواملی جستجو کرد.
بیشتربخوانید: IPFS یا اینترنت بین سیاره ای چیست؟
تجهیزات لازم برای اتصال به اینترنت ماهواره‌ای استارلینک
با قوت گرفتن طرح صیانت و همچنین قطعی‌های مکرر اینترنت در شهریور و مهر امسال، با اعلام حمایت ایلان ماسک از کاربران ایرانی اینترنت و فراهم شدن امکان دسترسی به این اینترنت ماهواره‌ای، شایعات بسیاری در ارتباط با نحوه استفاده از اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در میان کاربران ایرانی به راه افتاد؛ اما متاسفانه برخلاف تصور عموم افراد، امکان اتصال به این اینترنت ماهواره‌ای فقط با گوشی (و بدون تجهیزات) ممکن نبوده و نمی‌توان فقط با روشن کردن وای‌فای گوشی موبایل به این اینترنت دسترسی پیدا کرد! و در واقع استفاده از اینترنت ماهواره‌ای استارلینک به تجهیزات خاصی نیاز دارد؛ چراکه برای چنین اتصالی به یک ارتباط دو طرفه نیاز خواهیم داشت.
در واقع استارلینک به منظور ارسال و دریافت داده‌ها هم در ماهواره‌ها و هم در دیش‌های کاربران از آنتن خاصی به نام آنتن آرایه فازی (Phased Array Antenna) کمک گرفته است و برای دریافت اینترنت ماهواره‌ای استارلینک حتما باید دیش‌های مورد نیاز را خریداری کنید. پس از خریداری تجهیزات فقط کافی است آنتن را به برق متصل کرده و آن را به سمت آسمان بگیرید. بنابراین، فقط از طریق کمک گرفتن از امکانات نرم‌افزاری استارلینک، امکان اتصال به این اینترنت وجود ندارد و حتما باید از دیش‌های ساخت این شرکت که به مثابه یک رادار عمل می‌کنند، استفاده نمائید.
قیمت خرید تجهیزات و استفاده از اینترنت ماهواره‌ای استارلینک
طبیعتا تجهیزات این ماهواره اینترنتی، چندان ارزان نبوده و باید برای داشتن چنین اینترنتی بهای آن را پرداخت نمائید. به گفته خود شرکت استارلینک، قیمت خرید این تجهیزات حدودا 599 دلار آمریکا در نظر گرفته شده است که این تجهیزات شامل دیش ماهواره مخصوص، قطعات اتصالی و سایر ابزارهای مورد نیاز آن است. با توجه به قیمت آزاد دلار در ایران، برای خرید این تجهیزات باید نزدیک به 19 میلیون تومان هزینه کنید. ناگفته نماند که این هزینه صرف شده تمام هزینه تحمیلی به شما نبوده و به صورت ماهیانه باید مبلغی به میزان 110 دلار (حدودا 3 میلیون و پانصد هزار تومان) را برای خرید و تمدید اشتراک پرمیوم آن پرداخت نمایید. با توجه به مشکلاتی که بر سر راه اینترنت ماهواره‌ای استار لینک در کشور ایران وجود دارد، امکان ساخت قطعات آن در داخل کشور وجود نداشته و شاید در سال‌های آتی چنین تجهیزاتی به ایران ارسال شده و در داخل کشور مونتاژ گردد که با توجه به دریافت معافیت‌های تحریمی ایلان ماسک از وزارت خزانه‌داری آمریکا، چنین احتمالی چندان دور از انتظار نیست.
ساده‌ترین روش اتصال به اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در ایران
ما در این مقاله از کریپتوباز تلاش نمودیم تا با بررسی دقیق اینترنت ماهواره‌ای استارلینک، راه‌های اتصال به این اینترنت در داخل ایران را بررسی کنیم و همان طور که در مطالب بالا مشاهده کردید، پروژه استارلینک در واقع یک اینترنت ماهواره‌ای بوده که امکان استفاده از اینترنت پرسرعت را با پهنای باند بالا در اختیار کاربران در سرتاسر جهان قرار می‌دهد. البته ناگفته نماند که کشور ایران به دلیل وجود برخی تحریم‌ها تحت پوشش این اینترنت ماهواره‌ای قرار نداشته و در حوادث اخیر موسوم به اعتراضات مهسا امینی و قوت گرفتن قطع سراسری اینترنت و به دنبال درخواست کاربران توییتری از ایلان ماسک برای فراهم کردن شرایط استفاده از اینترنت ماهواره‌ای استارلینک، وزارت خزانه‌داری آمریکا برای چنین مقصودی معافیت‌های تحریمی را برای کاربران ایرانی در نظر گرفت و اکنون اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در دسترس کاربران ایرانی قرار گرفته است؛ اما همان طور که در مطالب بالا گفته شده برای اتصال به این اینترنتی تهیه تجهیزات ویژه آن، ضروری بوده و بدون داشتن چنین تجهیزاتی امکان اتصال به اینترنت ماهواره‌ای استارلینک وجود ندارد. ناگفته نماند که اگر در ارتباط با اینترنت ماهواره‌ای استارلینک سوالی دارید که در این مقاله از کریپتوباز به آن اشاره نشده است، می‌توانید سوال خود را در بخش نظرات مطرح کنید تا در اسرع وقت به وسیله کارشناسان ما به سوال شما پاسخ داده شود.