در نخستین هفته‌ی آبان ۱۴۰۴، در حالی‌که بیشتر بازار ارزهای دیجیتال با رکود دست‌وپنجه نرم می‌کرد، گروهی از دارایی‌ها برخلاف جهت کلی بازار، صعود چشمگیری را تجربه کردند: توکن‌های حریم خصوصی. ارزهایی مانند زی‌کش (Zcash)، مونرو (Monero)، دش (Dash)، زد‌کی‌سینک (ZKsync) و دکرد (Decred) تنها در چند روز، جهش‌های قیمتی دو یا حتی سه‌رقمی داشتند.
این رشد ناگهانی، ذهن بسیاری از تحلیل‌گران را به خود مشغول کرده و حتی برخی معتقدند که پشت این اتفاق، حرکت هدفمند و سازمان‌یافته‌ای برای جلب توجه عمومی نهفته است. اما آیا واقعاً ما با بازگشت ارزهای محرمانه مواجه‌ایم یا صرفاً با یک موج گذرا روبه‌رو هستیم؟
زی‌کش؛ بازگشت پرقدرت ققنوسِ ناشناس
زی‌کش که تا پیش از این، در سایه‌ی رقیب دیرینه‌اش مونرو قرار داشت، با جهشی بیش از ۷۵ درصدی در یک هفته نه‌تنها صدرنشین اخبار شد بلکه جایگاه نخست را از نظر ارزش بازار در میان ارزهای حریم خصوصی از آن خود کرد. دلیل این موفقیت به ارتقاء فنی مهمی بازمی‌گردد که شرکت Electric Coin Company در اوایل ماه انجام داد. این شرکت با ادغام پروتکل Near Intents برای پرداخت‌های محرمانه و امکان تبادل بین‌زنجیره‌ای، عملکرد زی‌کش را به‌طور چشمگیری ارتقا داد.
افزایش حجم تراکنش‌ها و گسترش «استخر محافظت‌شده» باعث شد کاربران مجدد به پتانسیل این پروژه توجه کنند. به گفته الکس بورنشتاین، مدیر بنیاد زی‌کش: «داستان زی‌کش اکنون از همیشه قدرتمندتر است و مردم تازه متوجه می‌شوند که این پروژه چه کارهایی می‌تواند انجام دهد».
مونرو؛ ادامه مبارزه برای حفظ محرمانگی
مونرو هم که سال‌ها به‌عنوان برترین ارز محرمانه دنیا شناخته می‌شد، این هفته رشد کمتری نسبت به زی‌کش داشت اما همچنان مسیر صعودی را حفظ کرد. با افزایش حدود ۱۰ درصدی قیمت و رسیدن به ۳۵۵ دلار، مونرو نشان داد هنوز در میدان رقابت زنده است. نکته کلیدی در این رشد، به‌روزرسانی جدیدی با نام فلورین فرمی (Fluorine Fermi) است که با هدف مقابله با نودهای جاسوس منتشر شد. این نودها با تجزیه و تحلیل داده‌ها می‌توانند تراکنش‌ها را به آدرس‌ها متصل کنند، و مونرو با این آپدیت تلاش کرده است امنیت کاربران را در برابر تهدیدهای سایبری تقویت کند.
دش؛ رشد انفجاری با ورود به بازار مشتقه
دش نیز در این هفته با افزایشی بیش از ۱۳۰ درصدی همه را شگفت‌زده کرد. این اتفاق پس از لیست‌شدن قراردادهای دائمی دش با اهرم ۵ برابری در صرافی غیرمتمرکز Aster رخ داد. در نتیجه‌ی این لیست شدن، نقدینگی و توجه به توکن دش به‌شدت افزایش یافت و بسیاری از تحلیل‌گران آن را بخشی از روایت بازگشت توکن‌های حریم خصوصی می‌دانند.
زد‌کی سینک؛ پروژه‌ای فنی که به ترند تبدیل شد
زد‌کی‌سینک که بیشتر به‌عنوان یک زیرساخت لایه دوم اتریوم شناخته می‌شود، این هفته عملکردی فراتر از انتظار داشت. قیمت این توکن با بیش از ۱۱۳ درصد رشد به نزدیکی ۰.۰۷ دلار رسید. هم‌زمان، یکی از بنیان‌گذاران پروژه، الکس گلوچوفسکی، پیشنهاد داد که توکنومیک این پروژه بازطراحی شود تا ارزش واقعی آن به شبکه بازگردد.
او معتقد است برای پایداری اقتصادی، باید بخشی از ارزش توکن از کارمزدهای بین‌زنجیره‌ای، قراردادهای مجوزی و استفاده سازمانی از زیرساخت‌ها تأمین شود.
دکرد؛ بازتعریف یک قدیمی با هویتی تازه
ارز دکرد که مدتی در حاشیه بازار قرار داشت، در این هفته با رشد ۹۰ درصدی ناگهان به صدر اخبار بازگشت. دلیل اصلی این رشد، برچسب جدید CoinMarketCap بود که این توکن را به‌عنوان یک ارز حریم خصوصی معرفی کرد. این اتفاق باعث شد توجه کاربران به مدل حاکمیتی خاص دکرد جلب شود.
دکرد از ترکیب اثبات کار و اثبات سهام استفاده می‌کند و در طراحی آن تلاش شده تا هیچ گروه کوچکی نتواند بر تصمیمات شبکه تسلط پیدا کند؛ رویکردی که امروزه ارزش آن بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود.
مقایسه سریع عملکرد ارزهای حریم خصوصی
| نام ارز | رشد هفتگی تقریبی | قیمت فعلی (دلار) | عامل کلیدی رشد |
|---|---|---|---|
| زی‌کش (ZEC) | +۷۶٪ | ۶۳۲ دلار | ادغام با Near Intents، افزایش استخر محافظت‌شده |
| مونرو (XMR) | +۱۰٪ | ۳۵۵ دلار | آپدیت ضد نودهای جاسوس، تقویت امنیت شبکه |
| دش (DASH) | +۱۳۰٪ | ۱۰۷ دلار | لیست‌شدن در صرافی غیرمتمرکز، افزایش نقدشوندگی |
| زد‌کی‌سینک (ZK) | +۱۱۳٪ | ۰.۰۷ دلار | بازطراحی توکنومیک، جذب کاربران سازمانی |
| دکرد (DCR) | +۹۰٪ | ۳۰ دلار | ثبت به‌عنوان کوین محرمانه، الگوریتم ترکیبی PoW/PoS |
آیا حریم خصوصی به‌عنوان یک نیاز بازتعریف می‌شود؟
روندی که در هفته اخیر در بازار شاهد آن بودیم، چیزی فراتر از نوسان معمول قیمتی است. این رشد گروهی، به‌ویژه در شرایطی که سایر دارایی‌ها در رکود هستند، حاکی از یک بازگشت جدی به مفاهیم بنیادین دنیای رمزارزها مانند حریم خصوصی، تمرکززدایی و مقاومت در برابر سانسور است. به‌نظر می‌رسد کاربران و سرمایه‌گذاران دوباره به دنبال دارایی‌هایی هستند که هویت و امنیت آن‌ها را در برابر دولت‌ها، شرکت‌ها و پلتفرم‌های متمرکز حفظ کنند.
جمع‌بندی
توکن‌های حریم خصوصی نه‌تنها توانستند در شرایط سخت بازار، عملکردی فراتر از انتظار داشته باشند، بلکه روایت جدیدی از بازگشت به اصول اولیه بلاکچین را رقم زدند. این رشدها، حاصل ترکیبی از ارتقاءهای فنی، جلب توجه رسانه‌ای و ترس‌های واقعی کاربران نسبت به از دست رفتن آزادی دیجیتال است. آینده این دسته از رمزارزها ممکن است همچنان پر چالش باشد، اما این هفته یک پیام واضح داشت: محرمانگی دیجیتال، هنوز هم یک ارزش واقعی است.
