در یکی از مهم‌ترین تحولات فنی اخیر، شبکه کاردانو به‌طور موقت دچار یک شکاف (Chain Split) شد؛ اتفاقی که اگرچه به‌سرعت رفع شد، اما زنگ خطر را برای توسعه‌دهندگان و سرمایه‌گذاران به صدا درآورد. این شکاف نه از حمله‌ای گسترده یا نقص پروتکل، بلکه به‌دلیل اجرای یک تراکنش نمایندگی (Delegation) ناهنجار توسط یک اپراتور استخر سهام به نام Homer J رخ داد.
او با کمک کد تولیدشده توسط هوش مصنوعی، تراکنشی را به شبکه ارسال کرد که از نظر ساختار پروتکل معتبر بود، اما در لایه کدنویسی گره‌ها (Node Software) باعث بروز اختلال شد. همین امر باعث شد بخشی از گره‌ها مسیر متفاوتی را در پردازش بلاک‌ها دنبال کنند؛ موضوعی که به‌طور مستقیم منجر به دوسویه‌شدن شبکه (Fork) شد.
ریشه‌ی مشکل؛ آسیب‌پذیری در کدهای قدیمی
سازمان Intersect، یکی از نهادهای فنی اصلی در اکوسیستم کاردانو، در گزارشی رسمی اعلام کرد که این تراکنش ناقص از یک آسیب‌پذیری قدیمی در کتابخانه نرم‌افزاری هسکل استفاده کرده بود. کدی که باید پیش از این به‌روزرسانی می‌شد، اما به‌خاطر عدم هماهنگی در توسعه گره‌ها، فعال ماند.
گره‌هایی که از نسخه قدیمی‌تر استفاده می‌کردند، قادر به پردازش تراکنش نبودند و این باعث شد زنجیره به‌طور موقت به دو مسیر متفاوت تقسیم شود. نتیجه این شد که یکپارچگی بلاک‌چین برای چند ساعت مختل شد.
دستور فوری برای بروزرسانی فوری نودها
در واکنش به این اتفاق، تیم توسعه‌دهنده اصلی و بنیاد کاردانو، دستورالعمل فوری برای به‌روزرسانی نسخه نودها (Nodes) صادر کرد. به اپراتورهای استخرهای سهام توصیه شد که آخرین نسخه پایدار نرم‌افزار را نصب کنند تا از ادامه شکاف جلوگیری شده و شبکه به حالت یکپارچه بازگردد.
با انجام این اقدام، شبکه به حالت عادی بازگشت، اما بحث‌ها در فضای جامعه کاردانو شدت گرفت؛ برخی این اقدام Homer J را افشاگرانه و مفید برای امنیت بلندمدت دانستند، اما بسیاری دیگر، از جمله چارلز هاسکینسون بنیان‌گذار کاردانو، آن را اقدامی مخرب و حتی نوعی حمله بالقوه ارزیابی کردند.
ورود FBI و افزایش فشارهای قانونی
نکته‌ای که این ماجرا را به سطحی بالاتر رساند، اعلام رسمی چارلز هاسکینسون در قالب ویدیویی بود که در آن عنوان کرد: «موضوع در حال بررسی توسط اداره تحقیقات فدرال آمریکا (FBI) است». او این رخداد را شبیه به دستکاری یک شبکه دیجیتال حیاتی دانست و به‌وضوح هشدار داد که چنین اقدامات خودسرانه‌ای می‌تواند میلیون‌ها نفر و میلیاردها دلار سرمایه را به خطر بیندازد.
گرچه رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده، دونالد ترامپ، در مورد این رویداد اظهارنظری نکرده، اما انتشار نام FBI به‌تنهایی نشانه‌ای از ابعاد جدی امنیتی و قضایی این شکاف محسوب می‌شود.
واکنش کاربران نسب به این اتفاق:
در فضای مجازی، واکنش‌ها به این حادثه متفاوت بود. یکی از کاربران توییتر با لحنی طعنه‌آمیز نوشت:
«هیچ‌کس متوجه جدایی شبکه کاردانو نشد، چون کسی از آن استفاده نمی‌کند!»
این جمله بازتابی از نگرش بخشی از بازار نسبت به سطح کاربرد و پذیرش پایین‌تر کاردانو در مقایسه با سایر بلاک‌چین‌هاست؛ نگرشی که حتی در ریزش محدود قیمت کاردانو نیز قابل مشاهده بود.از نظر قیمتی نیز رمزارز کاردانو تنها ۴ سنت کاهش قیمت را تجربه کرد و از ۰.۴۴ دلار به حدود ۰.۴۰ دلار رسید. این کاهش هم‌راستا با نزول عمومی بازار رمزارزها بود که از ماه اکتبر با یک فلش‌کرش ۲۰ میلیارد دلاری آغاز شده بود.
تحلیل فنی و امنیتی در یک نگاه
| مورد | جزئیات |
|---|---|
| نوع حادثه | شکاف موقت در زنجیره بلاک‌چین (Chain Split) |
| دلیل فنی | اجرای تراکنش نمایندگی ناقص با کد AI |
| عامل حادثه | اپراتور استخر Homer J |
| آسیب‌پذیری | کد قدیمی در کتابخانه نرم‌افزاری هسکل |
| راهکار فوری | نصب نسخه جدید Node توسط اپراتورها |
| واکنش هاسکینسون | هشدار قضایی و ورود FBI به ماجرا |
| وضعیت قیمت کاردانو | افت محدود از ۰.۴۴ به ۰.۴۰ دلار |
نتیجه‌گیری
ماجرای انشعاب شبکه کاردانو نه‌تنها به آسیب‌پذیری یک شبکه خاص اشاره دارد، بلکه هشداری گسترده برای کل صنعت بلاک‌چین محسوب می‌شود. همگرایی کدهای هوش مصنوعی با زیرساخت‌های حساس، نیازمند چارچوب‌های نظارتی جدیدی است. اگرچه این حادثه به ظاهر کنترل شد، اما اعتماد به پایداری شبکه‌های غیرمتمرکز را با چالشی جدی مواجه کرده است.
