
بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) در تصمیمی که مدتها در انتظارش بودیم، نرخ بهره را برای دومینبار در سال ۲۰۲۵ کاهش داد و آن را به بازه ۳.۷۵٪ تا ۴.۰۰٪ رساند. این کاهش ۲۵ واحد پایهای، نهتنها تأثیر قابلتوجهی بر بازارهای مالی داشت، بلکه نشاندهنده چرخشی اساسی در سیاستهای پولی ایالات متحده است؛ بهویژه با توجه به توقف همزمان برنامه کاهش ترازنامه یا همان Quantitative Tightening تا پیش از پایان سال.
تمرکز جدید بر اشتغال بهجای تورم
در سالهای اخیر، فدرال رزرو تحت فشار شدید تورم، تصمیمات سختگیرانهای اتخاذ کرد. اما در بیانیه اخیر، جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، برای اولین بار آشکارا هشدار داد که «ریسکهای رو به کاهش در بازار کار افزایش یافتهاند». این تغییر لحن، یک نقطه عطف مهم بهشمار میآید. او اضافه کرد:
«در بازاری نهچندان پویا و کمی نرمتر، ریسکهای منفی برای اشتغال بهطور محسوسی بالا رفتهاند.»
در واقع، فدرال رزرو اکنون نگران افت شتاب رشد اشتغال است؛ موضوعی که در بیانیه کمیته بازار آزاد فدرال (FOMC) نیز به آن اشاره شد. دیگر خبری از تأکید مطلق بر تورم نیست؛ بلکه اشتغال در کانون توجه قرار گرفته است.
بازارها از قبل خوشبین بودند؛ اما پاول مسیر را تغییر داد
تا پیش از این نشست، بر اساس دادههای FedWatch، بیش از ۹۰٪ فعالان بازار احتمال کاهش دوباره نرخ بهره در دسامبر را پیشبینی میکردند. این خوشبینی در قیمت داراییهایی مثل بیتکوین و سهام کاملاً مشهود بود. اما پاول مسیر دیگری را نشان داد. با گفتن اینکه «بازارها جلوتر از خودشان حرکت کردهاند»، عملاً از سیاستی سخن گفت که بیشتر به تثبیت و صبوری متمایل است تا کاهش سریع نرخها.
واکنش فوری بیتکوین؛ بازگشت به سطح بحرانی ۱۰۹٬۰۰۰ دلار
پس از اظهارات پاول، قیمت بیتکوین که تا سطح ۱۱۱٬۵۰۰ دلار پیشروی کرده بود، ناگهان نزدیک به ۵٪ کاهش یافت و به ۱۰۹٬۶۰۰ دلار رسید. با این افت، عملاً بخش عمدهای از رشد هفته جاری را از دست داد.
این ریزش در حالی رخ داد که شاخص بازده اوراق ۱۰ ساله خزانهداری آمریکا نیز ۸ واحد پایه رشد کرد و دلار هم در برابر سایر ارزها تقویت شد. تمامی این سیگنالها، نشاندهنده خروج سرمایهگذاران از داراییهای ریسکی بودند.
تحلیلگران چه میگویند؟
به اعتقاد مارکین کازمیرچاک، یکی از بنیانگذاران RedStone، تداوم تعطیلی دولت آمریکا و عدم انتشار دادههای اقتصادی باعث شده سیاستگذاران در تاریکی تصمیم بگیرند. بههمین دلیل بازارها بیش از گذشته نوسانپذیر خواهند بود.
از سوی دیگر، پل هاوارد، تحلیلگر ارشد Wincent میگوید: «بیتکوین هنوز در تلاش است که در بازه ۱۱۰ تا ۱۲۰ هزار دلار خود را حفظ کند. من این افت را فرصتی برای تجمیع کوتاهمدت میبینم و انتظار دارم پیش از پایان سال شاهد تثبیت بازار باشیم.»
تصویب با رأی اکثریت، اما اختلافنظر شدید در درون فدرال رزرو
با آنکه رأی ۱۰ به ۲ در تصویب کاهش نرخ بهره، اکثریتی قوی بهنظر میرسد، اما ترکیب آرای مخالفان حاکی از شکافهای عمیق درون فدرال رزرو است. استفان میرَن، عضو منصوبشده توسط ترامپ، خواستار کاهش شدیدتر بود. در حالی که جفری اشمید، رئیس بانک فدرال کانزاس، مخالف هرگونه کاهش نرخ بهره بود و به حفظ سیاست فعلی رأی داد. این تقابل میتواند در جلسات آتی، چالشهای جدیتری برای اجماع سیاستگذاران ایجاد کند.
جدول وضعیت بازار پس از اظهارات پاول
| دارایی | قیمت قبل از نشست | قیمت پس از نشست | تغییر درصدی |
|---|---|---|---|
| بیتکوین (BTC) | ۱۱۱٬۵۰۰ دلار | ۱۰۹٬۶۰۰ دلار | منفی ۵٪ |
| شاخص نزدک (Nasdaq) | +۰.۲٪ | -۰.۳٪ | منفی ۰.۵٪ |
| بازده اوراق ۱۰ ساله | ۳.۹۸٪ | ۴.۰۶٪ | +۰.۰۸٪ |
| احتمال کاهش نرخ در دسامبر | ۹۰٪ | ۶۹٪ | منفی ۲۱٪ |
جمعبندی
با توجه به کاهش نرخ بهره، توقف سیاستهای انقباضی، و تمرکز جدید بر اشتغال، میتوان گفت فدرال رزرو بهسمت سیاستهای انبساطی نرم حرکت کرده است. این تغییر رویکرد نهتنها بر بازارهای مالی و نرخ ارز اثرگذار خواهد بود، بلکه میتواند چشمانداز رشد اقتصادی آمریکا را نیز تغییر دهد.
با این حال، هنوز ابهاماتی باقی است؛ بهویژه در نبود دادههای اقتصادی تازه و در شرایطی که تعطیلی دولت آمریکا مانع از تحلیل دقیق بازارها شده است. باید دید در جلسه بعدی، آیا فدرال رزرو همین مسیر را ادامه میدهد یا با اطلاعات جدید، تصمیمات متفاوتی اتخاذ میکند.