
در سال ۲۰۲۵، فضای رمزارزی ایران با موجی از بیاعتمادی، خروج سرمایه، و بحرانهای امنیتی روبهرو شد. از تنشهای نظامی با اسرائیل گرفته تا هک گسترده در صرافی نوبیتکس و مسدودسازی حسابهای تتر، همگی دستبهدست هم دادند تا یکی از بدترین نیمسالهای مالی را برای بازار رمزارز کشور رقم بزنند.
بر اساس گزارش تحلیلی شرکت TRM Labs، حجم تبادلات رمزارزی ایران بین ژانویه تا ژوئیه سال جاری به ۳.۷ میلیارد دلار رسید که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل، کاهش ۱۱ درصدی را نشان میدهد. این افت، بهویژه در ماههای ژوئن و ژوئیه به اوج خود رسید؛ زمانی که مجموعهای از رویدادهای امنیتی، سیاسی و اقتصادی، بنیان رمزارز در ایران را لرزاندند.
چطور هک نوبیتکس اعتماد کاربران ایرانی را متزلزل کرد؟
در تاریخ ۱۸ ژوئن، درست در میانهی اوجگیری تنشهای ایران و اسرائیل، گروه سایبری منتسب به رژیم صهیونیستی با نام Predatory Sparrow موفق شد به بزرگترین صرافی رمزارز ایران یعنی نوبیتکس نفوذ کند. نوبیتکس که بیش از ۸۷ درصد حجم معاملات رمزارزی کشور را مدیریت میکند، هدف حملهای ۹۰ میلیون دلاری قرار گرفت.
در پی این حمله، نهتنها فعالیتهای کاربران با اختلال مواجه شد، بلکه سرعت پردازش تراکنشها به شدت کاهش یافت و کاربران بهسمت پلتفرمهای دیگر سوق داده شدند. همین موضوع باعث شد تا جریان نقدینگی در بازار داخلی رمزارز به شدت دچار بحران شود.
ایران درگیر جنگ؛ رمزارز قربانی دیگر منازعات ژئوپلیتیکی
تنها چند روز پس از حمله به نوبیتکس، درگیری ۱۲ روزه ایران و اسرائیل آغاز شد؛ درگیریای که نهفقط به شکل فیزیکی بلکه با عملیات سایبری پیچیده و قطع گسترده برق در ایران همراه بود. به گزارش TRM Labs، همین قطع برقهای عمدی و آسیبهای دیجیتال، بهشدت بر زیرساختهای تبادلات رمزارزی کشور اثر منفی گذاشت.
در بدترین هفتهی این دوره، بیش از ۱۵۰ درصد افزایش در حجم خروجی رمزارز از ایران گزارش شد. بسیاری از این داراییها به پلتفرمهایی منتقل شدند که هیچگونه سیاست احراز هویتی (KYC) ندارند؛ مسیری خطرناک که ایران را بهسمت بازارهای پرریسک و غیرشفاف جهانی سوق داد.
نقش تتر در تشدید بحران: بزرگترین مسدودی تاریخ برای کاربران ایرانی
در دوم ژوئیه، شرکت صادرکننده استیبلکوین تتر (USDT) اقدام به بزرگترین مسدودی تاریخ رمزارزی مرتبط با ایران کرد. در این عملیات، ۴۲ آدرس کیفپول مربوط به کاربران ایرانی بهطور کامل در لیست سیاه قرار گرفتند.
از آنجا که تتر بر بستر TRON پرکاربردترین رمزارز در ایران بود، این اقدام، موجی از نگرانی و آشفتگی را در بین کاربران ایرانی ایجاد کرد. در پاسخ، پلتفرمها و اینفلوئنسرهای ایرانی بهصورت هماهنگ کاربران را تشویق کردند تا داراییهای USDT خود را به Dai بر بستر پالیگان انتقال دهند؛ کوینی که تا پیش از آن کاربرد محدودی داشت، اما اکنون به یکی از گزینههای اصلی ذخیرهسازی تبدیل شده است.
جدول وضعیت کلی رمزارز در ایران – ژانویه تا ژوئیه ۲۰۲۵
شاخص کلیدی | مقدار | تغییر نسبت به سال گذشته |
---|---|---|
حجم کل معاملات رمزارزی | ۳.۷ میلیارد دلار | ↓ ٪۱۱ |
سهم نوبیتکس از معاملات | ٪۸۷ | بدون تغییر محسوس |
تاریخ هک نوبیتکس | ۱۸ ژوئن ۲۰۲۵ | - |
آدرسهای مسدودشده توسط تتر | ۴۲ آدرس | رکورد جدید |
درصد رشد خروج سرمایه | ↑ ٪۱۵۰ | در شدیدترین هفته |
رمزارز جایگزین USDT | DAI بر بستر Polygon | - |
آیا رمزارز همچنان ابزار نجات اقتصاد ایران است؟
با وجود تمام محدودیتها، ایرانیها همچنان از رمزارز برای حفظ ارزش سرمایه در برابر تورم استفاده میکنند. استیبلکوینها در نبود دلار نقد یا حوالههای بینالمللی، به پناهگاه امنی برای سرمایهگذاران خرد تبدیل شدهاند. طبق گزارش TRM، ایران همچنین از رمزارز برای خرید تجهیزات حساس الکترونیکی و نظامی از چین استفاده کرده و این روش پرداخت، در شرایط تحریمی شدید، همچنان یکی از معدود راهکارهای مالی رژیم بهشمار میرود.
با وجود تمام نگرانیها، تنها کمتر از ۱٪ تراکنشهای رمزارزی ایران ماهیت غیرقانونی دارند. این موضوع، هرچند به معنی عدم وجود تهدید نیست، اما نشان میدهد که اکثریت استفاده از رمزارز در ایران، ماهیت مصرفی و اقتصادی داشته و نه لزوماً مجرمانه.
جمعبندی
تحولات نیمسال اول ۲۰۲۵ برای ایران رمزارزی تلخ و سرنوشتساز بود. حملههای سایبری، مسدودسازی داراییها، تنشهای سیاسی و محدودیتهای فنی، همگی زنگ خطری جدی برای آینده بازار دیجیتال کشور بهصدا درآوردند. اما از سوی دیگر، رفتار کاربران نشان میدهد که ایرانیها همچنان به رمزارز بهعنوان ابزاری برای حفظ دارایی، فرار از تورم و دور زدن تحریمها امید دارند.