بازار ارزهای دیجیتال سال‌ها بر اساس یک الگوی آشنا حرکت کرده است: چرخه‌های چهار ساله که حول پدیده‌ی «هاوینگ بیت‌کوین» شکل می‌گیرد. در این مدل، هر چهار سال یک‌بار با کاهش پاداش ماینرها، عرضه کاهش یافته و قیمت در سال بعد از هاوینگ به اوج می‌رسد. اما اکنون گروهی از تحلیلگران معتقدند این الگو دیگر مانند گذشته کار نمی‌کند.
آیا چرخه چهار ساله تمام شده است؟
جیسون ویلیامز، نویسنده و سرمایه‌گذار شناخته‌شده، در شبکه‌ی X نوشت که شرکت‌های برتر حوزه بیت‌کوین در مجموع نزدیک به یک میلیون واحد BTC در خزانه خود نگه می‌دارند. او نتیجه گرفت: «این همان دلیلی است که چرخه چهار ساله دیگر پایان یافته.»
متیو هوگان، مدیر ارشد سرمایه‌گذاری در Bitwise، هم موضع مشابهی گرفت و در گفت‌وگو با CNBC اعلام کرد: «تا وقتی بازده مثبت در ۲۰۲۶ را نبینیم نمی‌توان با قطعیت گفت، اما من معتقدم چرخه چهار ساله تمام شده است.»
استدلال موافقان پایان چرخه
حامیان این دیدگاه بر این باورند که هاوینگ دیگر نقش محوری در قیمت ندارد. پیِر روشار، مدیرعامل The Bitcoin Bond Company، تأکید می‌کند که ۹۵ درصد از بیت‌کوین‌ها قبلاً استخراج شده و عرضه‌ی جدید بیشتر از طریق خرید بیت‌کوین‌های قدیمی در دست سرمایه‌گذاران اولیه («OGها») به بازار تزریق می‌شود. او می‌گوید اکنون عواملی مانند ورود سرمایه نهادی، رشد ETFها و تغییرات کلان اقتصادی تأثیر بیشتری بر بازار دارند.
جدول مقایسه دیدگاه کارشناسان درباره چرخه ۴ ساله بیت‌کوین
| کارشناس / مقام | دیدگاه | استدلال کلیدی |
|---|---|---|
| جیسون ویلیامز | چرخه تمام شده | نگهداری یک میلیون BTC توسط شرکت‌های برتر باعث تغییر ساختار عرضه و تقاضا شده |
| متیو هوگان | چرخه رو به پایان | اثرگذاری عوامل غیرهاوینگ بر قیمت و پیش‌بینی بازده مثبت قبل از موعد |
| پیِر روشار | چرخه تمام شده | ۹۵٪ BTC استخراج شده و نقش هاوینگ کمرنگ شده |
| مارتین برگِرر | چرخه یکی از چند عامل | عوامل کلان و سرمایه نهادی اهمیت بیشتری یافته‌اند |
| CRYPTO₿IRB | چرخه پابرجاست | ارتباط با چرخه‌های سیاسی ۴ ساله و اثر ETFها |
| سیِیمس روکّا | چرخه پابرجاست | نهادینه‌شدن بازار تأثیری بر ماهیت تکرارشونده آن ندارد |
منتقدان: «چرخه همچنان زنده است»
در سوی دیگر، تحلیلگر معروف با نام CRYPTO IRB معتقد است که حتی با رشد ETFها، چرخه چهار ساله تقویت شده است. او استدلال می‌کند که بازارهای سنتی هم چرخه‌های چهار ساله دارند (به‌ویژه با انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا) و این باعث همبستگی بیشتر با کریپتو می‌شود. از نگاه او، هاوینگ یک قانون ریاضی است و «ریاضیات را نمی‌توان لغو کرد.»
تأثیر عوامل کلان بر آینده بازار
مارتین برگِرر از بانک سیگنوم هشدار می‌دهد که حتی اگر چرخه باقی بماند، دیگر تنها بازیگر نیست. به گفته‌ی او، جریان سرمایه نهادی، سیاست‌های بانک‌های مرکزی، قوانین مالیاتی و پذیرش ETFها همه می‌توانند مسیر بازار را تغییر دهند. این یعنی پیش‌بینی‌ها باید بر اساس مجموعه‌ای از شاخص‌ها باشد، نه فقط تاریخ هاوینگ.
نتیجه‌گیری
با وجود دو جبهه‌ی فکری مخالف، یک نکته روشن است: بازار بیت‌کوین در حال بلوغ است و همان‌قدر که فرصت دارد، پیچیدگی هم پیدا کرده. سرمایه‌گذاران تازه‌کار باید بدانند که دیگر نمی‌توان تنها با نگاه به تاریخچه هاوینگ تصمیم‌گیری کرد.
شاید ۲۰۲۵ آزمونی باشد که نشان دهد آیا پیش‌بینی‌های «پایان چرخه» درست بوده یا بیت‌کوین باز هم طبق روال چهار ساله به اوج می‌رسد.
