رومن استورم، از بنیان‌گذاران Tornado Cash، در آستانه‌ی محاکمه‌ای تاریخی در دادگاه فدرال نیویورک قرار گرفته است؛ محاکمه‌ای که نه‌فقط سرنوشت او، بلکه آینده‌ی توسعه‌دهندگان ابزارهای متن‌باز و غیرمتمرکز را تحت تأثیر قرار خواهد داد. در این گزارش، به زبان ساده و دقیق، ابعاد ماجرا، دفاعیات، اتهامات و پیامدهای احتمالی این پرونده را بررسی می‌کنیم.
چرا رومن استورم در آمریکا محاکمه می‌شود؟
رومن استورم در سال ۲۰۰۸ از روسیه به آمریکا مهاجرت کرد و بعدها شهروند این کشور شد. در سان‌فرانسیسکو به عنوان مهندس نرم‌افزار مشغول به کار بود که با بیت‌کوین آشنا شد و از آزادی مالی و غیرمتمرکز بودن آن شگفت‌زده شد.
در سال ۲۰۱۹، در جریان یک کنفرانس، با ویتالیک بوترین، خالق اتریوم، دیدار کرد. ویتالیک او را تشویق کرد که به کاربردهای حفظ حریم خصوصی در بلاکچین فکر کند. همین جرقه به ایجاد Tornado Cash منجر شد؛ پروژه‌ای متن‌باز که امکان ناشناس‌کردن تراکنش‌ها را فراهم می‌کرد.
اما حالا در دادگاه فدرال نیویورک با اتهاماتی جدی مواجه است:
-
همدستی در پولشویی
-
نقض تحریم‌های آمریکا
-
راه‌اندازی کسب‌وکار انتقال پول بدون مجوز
دادستان‌ها معتقدند استورم فقط کد ننوشته، بلکه در عمل یک خدمات پولشویی غیرمجاز راه انداخته است. به‌ویژه چون وب‌سایتی برای دسترسی کاربران ساخته، هاستینگ آمریکایی داشته و امکان تعامل ساده با این پروتکل را فراهم کرده است.
Tornado Cash چگونه کار می‌کند؟
تورنادو کش مثل یک «میکسر» عمل می‌کند: وقتی کاربر رمزارز را به آن واریز می‌کند، یک «کد مخفی» به او می‌دهد. بعداً کاربر می‌تواند همان مقدار را به کیف پول دیگری برداشت کند، بدون اینکه به سادگی قابل ردیابی باشد. این کار باعث می‌شود پیوند بین آدرس فرستنده و گیرنده از بین برود.
برای درک بهتر، به این جدول نگاه کنید:
| ویژگی | توضیح ساده |
|---|---|
| هدف اصلی | پنهان‌کردن تاریخچه‌ی تراکنش‌ها |
| روش کار | واریز و برداشت جداگانه با رمز مخفی |
| مزیت مشروع | حفظ حریم خصوصی کاربران |
| ریسک سوءاستفاده | پولشویی، پنهان‌کردن تراکنش‌های مجرمانه |
این ویژگی‌ها هم نیاز واقعی (حفظ حریم خصوصی) را پاسخ می‌دهند، هم مسیر سوءاستفاده را باز می‌گذارند. و همین موضوع است که به قلب پرونده‌ی استورم تبدیل شده.
خط دفاع رومن استورم: کدنویسی جرم نیست
وکلای استورم روی این خط دفاعی متمرکزند که «کد نویسی، سخن محافظت‌شده» تحت قانون اساسی آمریکاست. آنها می‌گویند Tornado Cash یک پروتکل متن‌باز و غیرمتمرکز است که از ۲۰۲۰ کنترلش از دست توسعه‌دهندگان خارج شد.
این استدلال جالب است:
«ما فقط کد منتشر کردیم. مثل چاپ کتاب آشپزی. اگر کسی از آن برای ساخت بمب استفاده کند، نویسنده مقصر نیست.»
همچنین به دستورالعمل‌های FinCEN (واحد مبارزه با جرایم مالی آمریکا) استناد می‌کنند که می‌گوید توسعه‌دهنده ابزار ناشناس‌ساز، الزامی به ثبت به‌عنوان «انتقال‌دهنده پول» ندارد.
نقش تحریم‌های آمریکا و پیچیدگی قضیه
در ۲۰۲۲ دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا (OFAC) تورنادو کش را به دلیل استفاده هکرهای کره‌شمالی در فهرست تحریم گذاشت. اما در پرونده‌ای موسوم به Van Loon v. Department of the Treasury این تحریم‌ها در مارس ۲۰۲۵ لغو شد.
نکته جالب اینکه قاضی پرونده استورم گفته ممکن است شواهد مربوط به آن تحریم‌ها را از دادگاه حذف کند. این موضوع دفاع استورم را تقویت می‌کند، چون نشان می‌دهد تحریم علیه خود پروتکل دوام نیاورده و قضیه پیچیده‌تر از یک جرم ساده است.
تفاوت «کدنویسی» و «ارائه سرویس مالی»
| ویژگی | توسعه‌دهنده کد (مثل Tornado Cash) | کسب‌وکار انتقال پول |
|---|---|---|
| کنترل بر تراکنش‌ها | ندارد (قرارداد هوشمند غیرمتمرکز) | دارد |
| مدیریت مشتریان | ندارد | دارد |
| امکان مسدود کردن کاربران | ندارد | دارد |
| مسئولیت قانونی | مورد مناقشه است | روشن و الزامی |
تیم وکلای قوی در برابر دادستان‌های باتجربه
دادستان‌های فدرال نیویورک متخصص پرونده‌های رمزارزی هستند. یکی از آنها پیش‌تر در پرونده کلاهبرداری FTX نقش داشت. اما استورم هم دست خالی نیست. تیم حقوقی او متشکل از وکلای برجسته‌ای است که سابقه دفاع از صرافی Kraken و Avi Eisenberg (هکر Mango Markets) را دارند. آنها تلاش می‌کنند نشان دهند محاکمه استورم می‌تواند سابقه‌ای خطرناک بسازد که همه توسعه‌دهندگان نرم‌افزارهای متن‌باز را در معرض خطر قرار دهد.
پیامدهای بزرگ‌تر برای دنیای کریپتو
در نهایت، این محاکمه فقط سرنوشت رومن استورم را تعیین نمی‌کند. بلکه به یک پرسش اساسی پاسخ می‌دهد:
آیا توسعه‌دهنده‌ای که کدی متن‌باز و غیرمتمرکز نوشته، باید مسئول استفاده‌ی مجرمانه از آن باشد؟
اگر دادگاه به نفع استورم رأی دهد، توسعه‌دهندگان در سراسر جهان احساس امنیت بیشتری خواهند داشت تا بدون ترس از پیگرد کیفری، ابزارهای حفظ حریم خصوصی بسازند.
اما اگر دادگاه او را مجرم بشناسد، بسیاری از توسعه‌دهندگان ممکن است از طراحی ابزارهای دیفای یا حریم خصوصی صرف‌نظر کنند، یا مجبور شوند هویت کاربران را بشناسند و ثبت کنند – کاری که با فلسفه‌ی غیرمتمرکز بودن در تضاد است.
نتیجه‌گیری
پرونده‌ی رومن استورم، فراتر از یک دعوای قضایی فردی، به آزمونی سرنوشت‌ساز برای فلسفه‌ی متن‌باز بودن، غیرمتمرکز بودن و حفظ حریم خصوصی در دنیای کریپتو تبدیل شده است. در جهانی که کاربران بیش از پیش نگران نظارت و سانسور هستند، ابزارهایی مثل Tornado Cash دو لبه‌ی یک شمشیرند: ابزاری برای آزادی و حریم خصوصی، و ابزاری برای پولشویی و جرم. قانون‌گذاران و دادگاه‌ها با این پرونده تلاش می‌کنند مرز باریکی میان این دو تعریف کنند. نتیجه‌ی این دادگاه، هرچه باشد، استاندارد جدیدی خواهد شد که بر کل اکوسیستم کریپتو، توسعه‌دهندگان و کاربران اثر خواهد گذاشت.
