اوراکل‌ها پل ارتباطی بلاکچین و دنیای واقعی

اوراکل‌ها پل ارتباطی بلاکچین و دنیای واقعی

  • clock زمان مطالعه: 11:38 دقیقه
  • calendar انتشار: 04 آذر 1403
  • eye تعداد بازدید: 595
اوراکل‌ها ارتباط میان داده‌های دنیای واقعی و بلاکچین را ممکن می‌سازند. آن‌ها داده‌هایی همچون قیمت‌ها یا وضعیت آب‌وهوا را به قراردادهای هوشمند می‌آورند. با بررسی چالش‌ها و آینده اوراکل‌ها، نحوه تعاملشان با DeFi و سایر صنایع را بشناسید.
آنچه در این مقاله میخوانید

    نقش اوراکل‌ها در بلاکچین: پلی میان دنیای واقعی و قراردادهای هوشمند

    در دنیای بلاکچین که به شفافیت، امنیت و عدم تمرکز شهرت دارد، قراردادهای هوشمند به عنوان یکی از برجسته‌ترین نوآوری‌ها شناخته می‌شوند. اما این قراردادها، علی‌رغم قدرت و انعطاف‌پذیری‌شان، به تنهایی توانایی تعامل با دنیای خارج از بلاکچین را ندارند. اینجاست که اوراکل‌ها وارد صحنه می‌شوند و به عنوان پل ارتباطی میان دنیای بلاکچین و دنیای واقعی عمل می‌کنند. در این مقاله، به بررسی نقش اوراکل‌ها در بلاکچین، محدودیت‌های کنونی آن‌ها و آینده‌ای که نوید می‌دهند، خواهیم پرداخت.

    اوراکل چیست؟

    اوراکل در بلاکچین به سیستمی گفته می‌شود که داده‌های خارجی را دریافت کرده و آن‌ها را به زبان قابل فهم برای قراردادهای هوشمند ترجمه می‌کند. این داده‌ها می‌توانند شامل هر چیزی باشند: قیمت ارزهای دیجیتال، وضعیت جوی، اطلاعات بانکی، یا حتی اطلاعات اینترنت اشیا (IoT). اوراکل‌ها در واقع دروازه‌ای میان دنیای بلاکچین و دنیای واقعی هستند.

    اما نکته مهم این است که اوراکل‌ها خودشان بخشی از بلاکچین نیستند؛ آن‌ها لایه‌ای خارجی هستند که داده‌ها را به بلاکچین تزریق می‌کنند. این موضوع، هرچند اوراکل‌ها را بسیار کاربردی می‌کند، اما چالش‌هایی نیز به همراه دارد که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت.

    چرا به اوراکل‌ها نیاز داریم؟

    قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) قطعه کدهایی هستند که بر روی بلاکچین اجرا می‌شوند و به صورت خودکار شروط از پیش تعریف‌شده را اجرا می‌کنند. اما این قراردادها یک ویژگی مهم دارند: آن‌ها فقط می‌توانند داده‌هایی را که درون بلاکچین ذخیره شده‌اند پردازش کنند. در واقع، بلاکچین ذاتاً محیطی بسته و ایزوله است و نمی‌تواند به صورت مستقیم با دنیای خارج ارتباط برقرار کند.

    این محدودیت به معنای آن است که قراردادهای هوشمند، برای اجرای وظایف پیچیده‌ای که به داده‌های خارجی وابسته هستند (مانند قیمت دارایی‌ها، وضعیت آب‌وهوا، یا نتایج یک مسابقه ورزشی)، به یک منبع خارجی قابل اعتماد نیاز دارند. اینجاست که اوراکل‌ها به عنوان واسطه‌ای برای وارد کردن داده‌های خارجی به بلاکچین، اهمیت پیدا می‌کنند.

    انواع اوراکل‌ها

    اوراکل‌ها را می‌توان بر اساس منابع داده و نحوه ارتباطشان با بلاکچین به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد:

    • اوراکل‌های نرم‌افزاری: این نوع اوراکل‌ها داده‌ها را از منابع آنلاین مانند وب‌سایت‌ها، APIها و دیتابیس‌ها دریافت می‌کنند. برای مثال، قیمت بیت‌کوین از یک صرافی آنلاین می‌تواند توسط یک اوراکل نرم‌افزاری به قرارداد هوشمند وارد شود.
    • اوراکل‌های سخت‌افزاری: این نوع اوراکل‌ها داده‌ها را از دنیای فیزیکی جمع‌آوری می‌کنند. برای مثال، یک دستگاه اینترنت اشیا که دمای اتاق را اندازه‌گیری می‌کند، می‌تواند داده‌های خود را به قراردادهای هوشمند ارسال کند.
    • اوراکل‌های متمرکز: این اوراکل‌ها توسط یک نهاد یا سازمان واحد مدیریت می‌شوند. هرچند این نوع اوراکل‌ها سریع و ساده هستند، اما به دلیل تمرکزگرایی ممکن است در برابر حملات یا دستکاری آسیب‌پذیر باشند.
    • اوراکل‌های غیرمتمرکز: این نوع اوراکل‌ها از چندین منبع داده برای ارائه اطلاعات استفاده می‌کنند و بر اساس اجماع میان گره‌ها (Nodes) عمل می‌کنند. این ساختار، امنیت و اعتمادپذیری بیشتری را فراهم می‌آورد، چرا که هیچ نهاد واحدی نمی‌تواند داده‌ها را تغییر دهد.

    چالش‌های اوراکل‌ها

    در حالی که اوراکل‌ها نقش حیاتی در اکوسیستم بلاکچین ایفا می‌کنند، چالش‌هایی نیز به همراه دارند که باید مورد توجه قرار گیرند:

    • مشکل اعتماد (Oracle Problem)

    یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها در رابطه با اوراکل‌ها، وابستگی به یک منبع خارجی است. اگر اوراکل اطلاعات نادرست یا دستکاری‌شده‌ای ارائه دهد، قرارداد هوشمند نیز بر اساس این اطلاعات نادرست عمل خواهد کرد. به همین دلیل، انتخاب یک اوراکل قابل اعتماد یا استفاده از اوراکل‌های غیرمتمرکز بسیار مهم است.

    • تاخیر در انتقال داده‌ها

    در برخی موارد، ممکن است اوراکل‌ها با تاخیر داده‌ها را به بلاکچین منتقل کنند. این موضوع می‌تواند در مواردی که سرعت و زمان‌بندی حیاتی است (مانند معاملات مالی)، مشکل‌ساز شود.

    • هزینه‌های اضافی

    استفاده از اوراکل‌ها ممکن است هزینه‌های تراکنش را افزایش دهد، زیرا هر بار که داده‌ای وارد بلاکچین می‌شود، نیاز به پرداخت گس (Gas) وجود دارد.

    اوراکل‌های غیرمتمرکز: راه‌حلی برای چالش‌ها

    برای مقابله با چالش‌های ذکرشده، اوراکل‌های غیرمتمرکز به عنوان یک راه‌حل نوآورانه مطرح شده‌اند. یکی از معروف‌ترین نمونه‌ها در این زمینه چین‌لینک (Chainlink) است. چین‌لینک به عنوان یک شبکه اوراکل غیرمتمرکز، داده‌ها را از منابع متعدد جمع‌آوری کرده و به صورت ایمن و شفاف به قراردادهای هوشمند منتقل می‌کند.

    در مدل چین‌لینک، چندین گره مستقل وظیفه تأیید و انتقال داده‌ها را بر عهده دارند. این ساختار باعث می‌شود که حتی اگر یکی از گره‌ها دچار خطا شود یا داده‌های نادرست ارائه دهد، سیستم به طور کلی از امنیت برخوردار باشد.

     

    کاربردهای اوراکل‌ها

    اوراکل‌ها در بسیاری از حوزه‌ها کاربرد دارند و استفاده از آن‌ها روزبه‌روز در حال گسترش است. برخی از کاربردهای رایج اوراکل‌ها عبارتند از:

    • امورمالی غیرمتمرکز (DeFi): اوراکل‌ها به پروتکل‌های DeFi کمک می‌کنند تا قیمت دارایی‌ها را به صورت لحظه‌ای دریافت کنند. برای مثال، وام‌دهی و وام‌گیری در پلتفرم‌هایی مانند Aave وابسته به اطلاعات دقیق قیمت ارزها است.
    • بیمه: در صنعت بیمه، اوراکل‌ها می‌توانند اطلاعات مربوط به بلایای طبیعی یا وضعیت جوی را به قراردادهای هوشمند منتقل کنند تا پرداخت خسارت‌ها به صورت خودکار انجام شود.
    • زنجیره تأمین: اوراکل‌ها می‌توانند اطلاعات مربوط به حمل‌ونقل کالاها (مانند دما، مکان و زمان تحویل) را به بلاکچین منتقل کنند تا شفافیت و اعتماد در زنجیره تأمین افزایش یابد.
    • بازی‌ها و شرط‌بندی‌ها: در پلتفرم‌های شرط‌بندی مبتنی بر بلاکچین، اوراکل‌ها می‌توانند نتایج مسابقات ورزشی یا رویدادهای دیگر را به قراردادهای هوشمند ارسال کنند.

    مثال‌هایی از اوراکل‌های غیرمتمرکز

    اوراکل‌های غیرمتمرکز یکی از بخش‌های کلیدی اکوسیستم بلاکچین هستند که امکان تعامل قراردادهای هوشمند با داده‌های دنیای واقعی را فراهم می‌کنند. همان‌طور که فناوری بلاکچین رشد کرده است، پلتفرم‌های مختلفی برای حل مشکلات مربوط به اوراکل‌ها و بهبود امنیت، دقت و قابلیت اطمینان آن‌ها توسعه یافته‌اند. در این مقاله، به بررسی چند نمونه از اوراکل‌های غیرمتمرکز برجسته می‌پردازیم که هرکدام به شکل منحصربه‌فردی این چالش‌ها را مدیریت می‌کنند.

    چین لینک (Chainlink)

    چین لینک یکی از شناخته‌شده‌ترین اوراکل‌های غیرمتمرکز است که به‌صورت گسترده در پروژه‌های بلاکچینی مورد استفاده قرار می‌گیرد. ویژگی‌های کلیدی آن عبارتند از:

    • غیرمتمرکز بودن: Chainlink از شبکه‌ای از گره‌های مستقل استفاده می‌کند که داده‌ها را از منابع مختلف جمع‌آوری و تأیید می‌کنند. این معماری به کاهش خطرات مرتبط با دستکاری داده‌ها کمک می‌کند.
    • کاربرد گسترده: Chainlink در حوزه‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi)، بیمه، بازی‌های بلاکچینی و زنجیره تأمین بسیار محبوب است.
    • مکانیزم اجماع: داده‌ها از چندین منبع جمع‌آوری شده و از طریق اجماع گره‌ها تأیید می‌شوند. این تکنیک تضمین می‌کند که داده‌های ارائه‌شده دقیق و معتبر هستند.
    • VRF (Randomness): Chainlink همچنین از یک مکانیزم تصادفی تأییدپذیر برای تولید اعداد تصادفی استفاده می‌کند، که در برنامه‌هایی مانند بازی‌ها و قرعه‌کشی‌ها کاربرد دارد.

    نقش چین لینک در اوراکل‌ها

    در دنیای بلاکچین، یکی از چالش‌های بزرگ، اتصال قراردادهای هوشمند به داده‌های خارجی و سیستم‌های خارج از بلاکچین است. Chainlink به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین و محبوب‌ترین شبکه‌های اوراکل غیرمتمرکز، این مشکل را با ارائه یک زیرساخت قوی و ایمن برای انتقال داده‌ها حل کرده است. در این مقاله، به بررسی نقش Chainlink در اکوسیستم اوراکل‌ها و نحوه عملکرد آن می‌پردازیم.

    Chainlink چیست؟

    چین لینک یک شبکه اوراکل غیرمتمرکز (Decentralized Oracle Network یا DON) است که هدف آن فراهم کردن دسترسی ایمن و قابل اعتماد به داده‌های خارجی برای قراردادهای هوشمند است. برخلاف اوراکل‌های سنتی که اغلب متمرکز هستند، این شبکه از یک ساختار غیرمتمرکز استفاده می‌کند تا مشکلاتی نظیر اعتماد به یک منبع واحد یا دستکاری داده‌ها را برطرف کند.

    شبکه چین لینک، داده‌ها را از منابع مختلف جمع‌آوری کرده و پس از انجام فرآیندهای تأیید و اجماع، آن‌ها را به قراردادهای هوشمند ارسال می‌کند. این ساختار به قراردادهای هوشمند اجازه می‌دهد که با اطمینان از صحت داده‌ها، وظایف خود را اجرا کنند.

    چرا Chainlink اهمیت دارد؟

    چین لینک (Chainlink) توانسته جایگاه خود را به عنوان یکی از ستون‌های اصلی اکوسیستم اوراکل‌ها تثبیت کند. دلایل اهمیت این شبکه عبارتند از:

    • غلبه بر مشکل اعتماد (Oracle Problem)
    • در اوراکل‌های متمرکز، یک منبع واحد مسئول ارائه داده‌ها است. این ساختار، ریسک بالایی از جمله دستکاری داده‌ها، خطاهای انسانی و حتی خرابی سیستم را به همراه دارد. چین لینک با استفاده از شبکه‌ای از گره‌ها (Nodes)، داده‌ها را از منابع متعدد جمع‌آوری می‌کند و با استفاده از مکانیزم اجماع، صحت و دقت آن‌ها را تضمین می‌کند.
    • غیرمتمرکزسازی
    • برخلاف اوراکل‌های متمرکز، چین لینک از چندین گره مستقل برای انتقال داده‌ها استفاده می‌کند. این ساختار غیرمتمرکز، مقاومت شبکه در برابر حملات را افزایش می‌دهد و خطرات مرتبط با تمرکزگرایی را کاهش می‌دهد.
    • قابلیت اطمینان
    • Chainlink تضمین می‌کند که داده‌های ارائه‌شده به قراردادهای هوشمند دقیق، به‌روز و بدون خطا باشند. این موضوع برای کاربردهایی مانند مالی غیرمتمرکز (DeFi)، که به داده‌های لحظه‌ای و دقیق نیاز دارند، بسیار حیاتی است.
    • انعطاف‌پذیری بالا
    • این شبکه می‌تواند داده‌های متنوعی از جمله قیمت دارایی‌ها، اطلاعات وضعیت جوی، نتایج رویدادها و حتی داده‌های IoT را به قراردادهای هوشمند ارسال کند. این انعطاف‌پذیری باعث شده که در طیف وسیعی از کاربردها مورد استفاده قرار گیرد.

    نحوه عملکرد Chainlink

    شبکه چین لینک (Chainlink) از دو بخش اصلی تشکیل شده است: بخش درون زنجیره‌ای (On-Chain) و بخش خارج زنجیره‌ای (Off-Chain). این دو بخش با همکاری یکدیگر، داده‌های خارجی را به بلاکچین منتقل می‌کنند.

    • بخش درون زنجیره‌ای (On-Chain)

    بخش درون زنجیره‌ای شامل قراردادهای هوشمندی است که بر روی بلاکچین اجرا می‌شوند. این قراردادها وظیفه مدیریت درخواست‌های داده را بر عهده دارند. به عنوان مثال:

    • هنگامی که یک قرارداد هوشمند به داده‌های خارجی نیاز دارد، یک درخواست (Request) به شبکه Chainlink ارسال می‌کند.
    • این درخواست توسط قراردادهای Chainlink پردازش می‌شود و به گره‌های شبکه ارسال می‌گردد.
    • بخش خارج زنجیره‌ای (Off-Chain)

    بخش خارج زنجیره‌ای شامل گره‌های اوراکل مستقل است که داده‌ها را از منابع خارجی جمع‌آوری می‌کنند. این گره‌ها وظایف زیر را انجام می‌دهند:

    • جمع‌آوری داده‌ها از APIها، وب‌سایت‌ها یا دیگر منابع اطلاعاتی.
    • تأیید و تأمین صحت داده‌ها با همکاری دیگر گره‌ها.
    • ارسال داده‌های تأییدشده به قراردادهای هوشمند در بلاکچین.

    مکانیزم اجماع در این فرآیند نقش مهمی دارد. گره‌های مختلف داده‌های جمع‌آوری‌شده را با یکدیگر مقایسه می‌کنند و تنها داده‌هایی که به تأیید اکثریت برسد، به قراردادهای هوشمند منتقل می‌شود.

    نقش توکن LINK در Chainlink

    توکن LINK، رمز ارز بومی شبکه Chainlink است و نقش مهمی در عملکرد این شبکه ایفا می‌کند. این توکن کاربردهای زیر را دارد:

    1. پرداخت کارمزد
      کاربران یا قراردادهای هوشمندی که به داده‌های Chainlink نیاز دارند، باید کارمزد خدمات را با توکن LINK پرداخت کنند.
    2. تشویق گره‌ها
      گره‌های اوراکل برای ارائه داده‌های دقیق و قابل اعتماد، توکن LINK دریافت می‌کنند. این مشوق اقتصادی، گره‌ها را به عملکرد بهتر و ارائه داده‌های باکیفیت ترغیب می‌کند.
    3. وثیقه‌گذاری (Staking)
      Chainlink از مکانیزم وثیقه‌گذاری استفاده می‌کند تا گره‌ها را ملزم به ارائه داده‌های معتبر کند. گره‌ها باید مقدار مشخصی از توکن LINK را به عنوان وثیقه در شبکه قفل کنند. اگر گره‌ای داده‌های نادرست ارائه دهد، وثیقه او به عنوان جریمه از دست خواهد رفت.

    کاربردهای Chainlink

    شبکه چین لینک (Chainlink) در بسیاری از پروژه‌ها و صنایع مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. برخی از کاربردهای اصلی آن عبارتند از:

    • امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)

    پروتکل‌های DeFi مانند Aave، Synthetix و Compound از شبکه چین لینک (Chainlink) برای دریافت قیمت دقیق دارایی‌ها استفاده می‌کنند. این اطلاعات برای مدیریت وثیقه‌ها و جلوگیری از لیکوئید شدن (Liquidation) ضروری است.

    • بیمه غیرمتمرکز

    Chainlink می‌تواند اطلاعات مربوط به رویدادهای طبیعی، شرایط جوی و حوادث دیگر را به قراردادهای بیمه هوشمند منتقل کند. این اطلاعات برای پرداخت خودکار خسارت‌ها بسیار کاربردی است.

    • بازی‌های بلاکچینی و شرط‌بندی

    پلتفرم‌های بازی و شرط‌بندی از Chainlink برای دریافت نتایج مسابقات یا تولید اعداد تصادفی امن (Verifiable Random Function یا VRF) استفاده می‌کنند.

    • زنجیره تأمین

    در زنجیره تأمین، Chainlink قادر است داده‌های مربوط به حمل‌ونقل، وضعیت کالاها و زمان تحویل را به صورت دقیق به بلاکچین منتقل کند.

    مزایای Chainlink نسبت به دیگر اوراکل‌ها

    Chainlink به دلایل زیر نسبت به سایر راه‌حل‌های اوراکل برتری دارد:

    • پیشرو بودن در غیرمتمرکزسازی

    برخلاف اوراکل‌های متمرکز، Chainlink از مکانیزم اجماع غیرمتمرکز استفاده می‌کند، که امنیت و اعتمادپذیری را افزایش می‌دهد.

    • پشتیبانی گسترده

    Chainlink با بسیاری از بلاکچین‌ها و قراردادهای هوشمند سازگار است. این قابلیت چندزنجیره‌ای (Cross-Chain) یکی از نقاط قوت آن است.

    • مکانیزم VRF (عملکرد تصادفی تأییدپذیر)

    Chainlink یک راه‌حل منحصربه‌فرد برای تولید اعداد تصادفی ارائه می‌دهد که در برنامه‌هایی مانند بازی‌ها و شرط‌بندی‌ها بسیار کاربردی است.

    • شبکه گره‌های قوی و گسترده

    شبکه Chainlink از هزاران گره مستقل تشکیل شده است، که باعث افزایش مقیاس‌پذیری و امنیت آن می‌شود.

    1. Band Protocol

    Band Protocol یک اوراکل غیرمتمرکز است که برای تأمین داده‌های خارجی در بلاکچین طراحی شده است. این پروتکل تفاوت‌هایی با Chainlink دارد و از معماری منحصربه‌فردی استفاده می‌کند:

    • چندزنجیره‌ای (Cross-Chain): Band Protocol به گونه‌ای طراحی شده است که بتواند داده‌ها را به بلاکچین‌های مختلف منتقل کند. این ویژگی به آن اجازه می‌دهد که در اکوسیستم‌های متنوعی، از جمله اتریوم، پولکادات و کازماس (Cosmos) استفاده شود.
    • بلاکچین اختصاصی: Band Protocol از یک بلاکچین اختصاصی بر اساس فناوری کازماس استفاده می‌کند. این بلاکچین سرعت بالایی دارد و کارمزد تراکنش‌ها را کاهش می‌دهد.
    • مکانیزم اجماع غیرمتمرکز: در Band، داده‌ها از طریق گره‌های شبکه جمع‌آوری شده و توسط مکانیزم اجماع تأیید می‌شوند. این روش از دستکاری یا ارائه داده‌های نادرست جلوگیری می‌کند.
    • کاربردها: Band Protocol در حوزه‌هایی مانند DeFi، بازی‌های بلاکچینی و بازارهای پیش‌بینی استفاده می‌شود.
    1. API3

    API3 یک پروژه نوآورانه در حوزه اوراکل‌های غیرمتمرکز است که تمرکز اصلی آن بر ارائه داده‌های دقیق و مستقیم از طریق APIهای قابل اعتماد است. از ویژگی‌های متمایز API3 می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

    • اوراکل‌های Airnode: API3 از فناوری به نام Airnode استفاده می‌کند، که به ارائه‌دهندگان API اجازه می‌دهد داده‌های خود را به‌طور مستقیم و بدون واسطه به قراردادهای هوشمند ارسال کنند. این روش، هزینه‌ها و پیچیدگی‌های اضافی را کاهش می‌دهد.
    • تمرکز بر APIهای قابل اعتماد: برخلاف سایر اوراکل‌ها که داده‌ها را از منابع مختلف جمع‌آوری می‌کنند، API3 مستقیماً با ارائه‌دهندگان معتبر API همکاری می‌کند. این رویکرد دقت و شفافیت داده‌ها را افزایش می‌دهد.
    • DAO و حاکمیت غیرمتمرکز: API3 از یک سازمان خودگردان غیرمتمرکز (DAO) برای مدیریت و توسعه شبکه استفاده می‌کند. دارندگان توکن API3 می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های شبکه مشارکت کنند.
    • کاربردها: API3 برای داده‌های مالی، بیمه‌های غیرمتمرکز و خدمات مرتبط با اینترنت اشیا (IoT) کاربرد دارد.
    1. DIA (Decentralized Information Asset)

    DIA یک اوراکل غیرمتمرکز است که تمرکز آن بر ارائه داده‌های شفاف و قابل تأیید برای قراردادهای هوشمند است. ویژگی‌های کلیدی DIA عبارتند از:

    • شفافیت کامل: داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط DIA کاملاً شفاف هستند و هرکسی می‌تواند نحوه جمع‌آوری و پردازش آن‌ها را بررسی کند. این ویژگی اعتمادپذیری را افزایش می‌دهد.
    • مدل منبع باز: DIA از یک مدل منبع باز برای جمع‌آوری و تأیید داده‌ها استفاده می‌کند. این مدل به کاربران اجازه می‌دهد که داده‌ها را به‌صورت مستقل تأیید یا اصلاح کنند.
    • مکانیزم مشوق: DIA از یک سیستم مشوق برای جذب مشارکت‌کنندگان در جمع‌آوری داده‌ها استفاده می‌کند. ارائه‌دهندگان داده در ازای ارائه اطلاعات دقیق، پاداش دریافت می‌کنند.
    • کاربردها: DIA در حوزه‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi)، بیمه و تحلیل داده‌های بازار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
    1. Nest Protocol

    Nest Protocol یک اوراکل غیرمتمرکز است که از یک مدل منحصربه‌فرد برای ارائه داده‌های قیمت استفاده می‌کند. ویژگی‌های کلیدی Nest عبارتند از:

    • مدل قیمت‌گذاری دوطرفه: کاربران می‌توانند قیمت دارایی‌ها را پیشنهاد دهند و در مقابل، دیگر کاربران می‌توانند این قیمت را تأیید یا رد کنند. این مدل بر پایه انگیزه‌های اقتصادی طراحی شده است.
    • امنیت اقتصادی: Nest از یک سیستم وثیقه‌گذاری استفاده می‌کند، که در آن کاربران باید برای ارائه داده‌ها، وثیقه‌ای قرار دهند. اگر داده‌های نادرست ارائه شود، وثیقه آن‌ها مصادره می‌شود.
    • تمرکز بر قیمت‌گذاری: Nest بیشتر برای ارائه داده‌های قیمت دارایی‌ها (مانند رمزارزها) در پلتفرم‌های DeFi طراحی شده است.
    • کاربردها: Nest عمدتاً در پروتکل‌های مالی غیرمتمرکز مانند وام‌دهی و مشتقات استفاده می‌شود.
    1. UMA (Universal Market Access)

    UMA یک پلتفرم اوراکل و پروتکل مالی غیرمتمرکز است که به کاربران اجازه می‌دهد دارایی‌های مصنوعی و مشتقات مالی ایجاد کنند. نقش UMA به‌عنوان یک اوراکل عبارت است از:

    • اوراکل به تأخیر انداخته‌شده (Optimistic Oracle): UMA از یک مدل منحصربه‌فرد استفاده می‌کند که داده‌ها را تنها در صورت بروز اختلاف یا نیاز به بررسی، تأیید می‌کند. این روش باعث کاهش هزینه‌ها و افزایش کارایی می‌شود.
    • کاربرد در دارایی‌های مصنوعی: UMA به کاربران اجازه می‌دهد که دارایی‌هایی مانند سهام، کالاها و شاخص‌ها را به‌صورت مصنوعی در بلاکچین ایجاد کنند.
    • پاداش‌دهی به مشارکت‌کنندگان: مانند بسیاری از اوراکل‌های دیگر، UMA نیز از مکانیزم مشوق برای جذب مشارکت‌کنندگان و تأییدکنندگان داده‌ها استفاده می‌کند.
    1. Tellor

    Tellor یک اوراکل غیرمتمرکز است که برای ارائه داده‌های امن و شفاف به قراردادهای هوشمند طراحی شده است. ویژگی‌های Tellor عبارتند از:

    • مکانیزم اثبات کار (PoW): گره‌های Tellor برای ارائه داده‌ها باید معادلات ریاضی پیچیده‌ای حل کنند. این مکانیزم باعث افزایش امنیت شبکه می‌شود.
    • تمرکز بر داده‌های مالی: Tellor اغلب برای ارائه داده‌های مالی مانند قیمت دارایی‌ها استفاده می‌شود.
    • پاداش و جریمه: گره‌ها برای ارائه داده‌ها پاداش دریافت می‌کنند، اما اگر داده‌های نادرست ارائه دهند، جریمه می‌شوند.
    • کاربردها: Tellor در پروتکل‌های DeFi، بازارهای پیش‌بینی و بیمه کاربرد دارد.
    1. Provable (Oraclize)

    Provable، که قبلاً با نام Oraclize شناخته می‌شد، یکی دیگر از ارائه‌دهندگان اوراکل است که بر ارائه داده‌های قابل تأیید تمرکز دارد. ویژگی‌های کلیدی آن عبارتند از:

    • اثبات رمزنگاری‌شده: Provable از تکنیک‌هایی مانند TLSNotary استفاده می‌کند تا داده‌ها را به‌صورت رمزنگاری‌شده و قابل تأیید به قراردادهای هوشمند منتقل کند.
    • تمرکز بر امنیت: Provable تضمین می‌کند که داده‌های ارائه‌شده از منابع معتبر و بدون دستکاری هستند.
    • کاربردها: این اوراکل در حوزه‌هایی مانند امنیت سایبری، مالی و IoT استفاده می‌شود.

    نتیجه‌گیری

    اوراکل‌های غیرمتمرکز نقشی حیاتی در گسترش کاربردهای بلاکچین ایفا می‌کنند. پروژه‌هایی مانند Chainlink، Band Protocol، API3 و DIA هرکدام با رویکردهای منحصربه‌فرد خود، مشکلات مربوط به اعتماد، تمرکزگرایی و دقت داده‌ها را برطرف می‌کنند. انتخاب اوراکل مناسب به نیازهای خاص پروژه بستگی دارد، اما آنچه مسلم است، اوراکل‌های غیرمتمرکز به شکل‌گیری آینده‌ای امن‌تر و هوشمندتر برای فناوری بلاکچین کمک خواهند کرد.

    اوراکل‌ها به عنوان پلی میان دنیای واقعی و بلاکچین، نقش کلیدی در عملکرد قراردادهای هوشمند ایفا می‌کنند. بدون اوراکل‌ها، بسیاری از کاربردهای پیشرفته بلاکچین، از مالی غیرمتمرکز گرفته تا بیمه و زنجیره تأمین، امکان‌پذیر نخواهد بود. با این حال، برای بهره‌برداری کامل از ظرفیت‌های اوراکل‌ها، باید چالش‌های مرتبط با اعتماد، امنیت و هزینه‌ها را به دقت مدیریت کرد. آینده اوراکل‌ها بسیار روشن است و آن‌ها یکی از ارکان اصلی تحول دیجیتال مبتنی بر بلاکچین خواهند بود.

    سوالات متداول

    اوراکل چیست و چه نقشی در بلاکچین دارد؟

    اوراکل‌ها سامانه‌هایی هستند که داده‌های دنیای خارجی مانند قیمت‌ها یا رویدادها را به بلاکچین منتقل می‌کنند تا قراردادهای هوشمند بتوانند از این داده‌ها استفاده کنند.

    چرا بلاکچین به اوراکل‌ها نیاز دارد؟

    بلاکچین محیطی بسته و ایزوله است و نمی‌تواند مستقیماً با دنیای خارج ارتباط برقرار کند. اوراکل‌ها این ارتباط را برقرار می‌کنند.

    تفاوت بین اوراکل‌های متمرکز و غیرمتمرکز چیست؟

    اوراکل‌های متمرکز توسط یک نهاد کنترل می‌شوند و ممکن است مستعد دستکاری باشند. اوراکل‌های غیرمتمرکز از چندین منبع داده و گره برای افزایش امنیت و دقت استفاده می‌کنند.

    مشکل اصلی اوراکل‌ها چیست؟

    مشکل اعتماد (Oracle Problem) بزرگ‌ترین چالش است، زیرا صحت داده‌های ارائه‌شده توسط اوراکل‌ها می‌تواند مستقیماً روی عملکرد قراردادهای هوشمند تأثیر بگذارد.

    چین‌لینک چه نقشی در حل چالش‌های اوراکل دارد؟

    چین‌لینک از یک شبکه غیرمتمرکز برای جمع‌آوری و تأیید داده‌ها استفاده می‌کند و با مکانیزم اجماع، اطلاعات معتبر و ایمن را به قراردادهای هوشمند می‌رساند.