آنچه در این مقاله میخوانید
IDO در کریپتو به چه معناست؟
قبل از اینکه IDO در کریپتو به محبوبیت برسد، عرضه اولیه سکه که به اختصار ICO نامیده میشود، از بهترین روشهای جذب سرمایه محسوب میشد. در ابتدای تولد ارزهای دیجیتال، پروژههای بسیار زیادی از رمزارزها برای تامین سرمایه از روش عرضه اولیه سکه استفاده میکردند؛ اما بعدها بنا به دلایلی محبوبیت این نوع از عرضههای اولیه در دنیای کریپتو کاهش یافت و پس از آن، عرضه اولیه IEO و IDO پا به عرصه گذاشتند. در حال حاضر عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز IDO در کریپتو سروصدای زیادی به پا کرده و بیشترین جذب سرمایه و درآمدزایی از عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز برای سرمایهگذاران این حوزه فراهم شده است. اگر شما هم علاقه دارید با این روش از عرضه اولیه دنیای ارزهای دیجیتال آشنا شوید، در ادامه این مطلب از کریپتوباز همراه ما باشید.
معرفی عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز (IDO)
در سال 2021 عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز سروصدای زیادی به پا کرد و سود بسیار خوبی در برخی پروژهها نصیب سرمایهگذاران کرد. پروژههایی که از این روش جذب سرمایه خوبی داشتند، در حوزههای مختلفی همچون توکن غیرمثلی، دیفای (امورمالی غیرمتمرکز)، متاورس و بازیهای بلاک چین پراکنده بودند. در همین سال پروژه بازی بلاک توپیا با سود 558 درصدی و با رکورد بیشترین بازگشت سرمایه، بهترین پروژه سرمایهگذاری در عرضه اولیه صرافی غیر متمرکز یا همان IDO در کریپتو نام گرفت.
امروزه این عرضه اولیه سومین روش پس از ICO و IEO برای پیش فروش توکن پروژههای مختلف بازار ارزهای دیجیتال و جذب سرمایه محسوب میشود که به واسطه صرافیهای غیرمتمرکز (دکس) انجام میگیرد. پس از اینکه انتقادهای زیادی به متمرکزبودن صرافیها وارد شد، نوع جدیدی از صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) پدید آمدند تا امکان انتقال داراییهای دیجیتالی را بدون واسطه فراهم شود و کاربران این صرافیهای غیرمتمرکز توکنهای خود را برای پیش فروش فهرست کنند. به این ترتیب بخش قابل توجهی از سرمایه لازم برای راه اندازی پروژههای مختلف در دنیای کریپتو با کمک سرمایهگذاری خرد جمع آوری میشود تا هم سرمایهگذاران در این نوع پروژهها به سود برسند و هم صاحبان پروژهها به اهداف مالی و غیرمالی خود دست پیدا کنند.
تفاوت عرضه اولیه ICO، IEO و IDO
برای درک بهتر عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز (IDO) بهتر است با ICO و IEO نیز آشنا شویم و در ادامه به مزایا و معایب این شیوه از عرضه اولیه و کسب سود در بازار ارزهای دیجیتال بپردازیم.
ماهیت این سه روش عرضه اولیه تقریبا یکسان است؛ اما مهمترین تفاوتی که بین این سه فرایند به چشم میخورد، شیوه و محل انجام آنها است که موجب متمایز شدن سه روش از یکدیگر میشود. شروع عرضه اولیه ارزهای دیجیتال از سال 2017 با روش ICO بود که در همان سال به اوج خود رسید و با استقبال چشمگیری از سرمایهگذاران مواجه شد؛ با این حال مشکل اساسی این شیوه، عدم نظارت بر پروژههای راهاندازی شده و عدم تشخیص ان اف تی های کلاهبرداری بود. پس از مدتی با روی کار آمدن پروژه عرضه اولیه صرافی متمرکز (IEO)، این مشکل برطرف شد. در این شیوه صرافیهای متمرکز ابتدا پروژه موردنظر را بررسی میکردند و پس از اعتبارسنجی و قابل اعتماد دانستن پروژه، آن را برای عرضه اولیه در صرافی فهرست میکردند. با این حال این شیوه هم مشکلات دیگری از جمله متمرکز بودن صرافی و کارمزد بالای صرافی را در پی داشت و همین موضوع موجب نارضایتی کاربران میشد؛ بنابراین در سال 2021 نوع جدیدی از عرضه اولیه به نام عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز که به اختصار IDO در کریپتو نامیده میشود، روی کار آمد تا واسطهها را در این روند حذف و کارمزد را به حداقل برساند. در این روش به جای اینکه تبادلات در صرافی متمرکز ثبت و نهایی شوند، در دکسها انجام میگیرند.
پلتفرم راهاندازی IDO
لانچپدها در اصل پلتفرمهایی هستند که امکان اجرای IDOها را در خود فراهم میکنند تا کاربران به صورت مداوم به پروژههای جدید دسترسی داشته باشند و آنها را پیدا کنند. به این ترتیب در لانچپد این امکان برای کاربران فراهم میشود تا توکنهای جدید را قبل از عمومی شدن پیدا کرده و پیش از اینکه روند صعودی به خود بگیرند، در آنها سرمایهگذاری کنند. علاوه بر این، پلتفرمهای لانچپد فرایند اعتبارسنجی پروژههای جدید را در بر دارند تا به این شیوه کلاهبرداری را در عرضههای اولیه به حداقل برسانند. در ذیل معروفترین لانچپدهای عرضه اولیه صرافی غیر متمرکز یا همان IDO در کریپتو را برای شما بازگو میکنیم:
پولکااستارتر (Polkastarter)
این صرافی غیرمتمرکز روی شبکه پولکادات، به عنوان لانچپدی برای پیش فروش توکنها عمل میکند و در حال حاضر بیش از 200 هزار کاربر دارد. از معروفترین پروژههایی که در این لانچپد انجام گرفتهاند میتوان به اسپایدردائو، فایر پروتکل، ماهادائو و اکسیدمی اشاره کرد.
تراست پد (TrustPad)
پلتفرم غیرمتمرکز تراست پد فرصت سرمایهگذاری زودهنگام را برای پروژههای جدید در اختیار سرمایهگذاران IDO در کریپتو قرار میدهد. این پلتفرم چندزنجیرهای با شبکههایی همچون اتریوم، سولانا و پالیگان در تعامل است و به امنیت کاربران اهمیت زیادی میدهد؛ پس ضروری است که برای سرمایهگذاری در پروژههای این پلتفرم مراحل احراز هویت را تکمیل کنید. این روند برای ایرانیانی که درگیر مشکلات تحریم هستند، چالشهایی در پی دارد و از این جهت برخی افراد از ثبت نام در تراستپد صرفنظر میکنند. برای آگاهی از پروژههای این پلتفرم، میتوانید به وبسایت رسمی تراستپد مراجعه کنید.
BSCpad
اولین پلتفرم آی دی او در شبکه بایننس اسمارت چین، BSCpad شناخته میشود که سود میانگین 7 برابر را برای کاربران فراهم کرده است. بسیاری از توکنهایی که در شبکه اسمارت چین عرضه شدهاند، از این پلتفرم استفاده میکنند. دقت کنید که برای شرکت در عرضههای اولیه این پلتفرم در قدم اول باید از توکن BUSD استفاده کنید.
دائومیکر (Dao Maker)
یکی دیگر از پلتفرمهای غیرمتمرکز در حوزه رمزارزها، دائومیکر است که بیشترین سودآوری را در میان سایر پلتفرمها برای توکنهای عرضه شده به ارمغان آورده است. به طور میانگین این پلتفرم 11.5 برابر سود دارد و برای مشارکت در عرضه اولیه آن بایستی از کوین اتر یا توکن بایننس اسمارت چین استفاده کرد.
سول استارتر(Solstarter)
اولین لانچ پد IDO روی بلاک چین سولانا، سول استارتر (Solstarter) است که تامین سرمایه به روش غیرمتمرکز و پروژههای سولانا را فراهم میکند. برای شرکت در IDO این پلتفرم، داشتن توکن بومی سول استارتر SOS ضروری بوده و سرمایهگذاران برحسب تعداد توکن SOS میتوانند در IDOهای پلتفرم Solstarter شرکت کنند. پلتفرم سول استارتر با سرعت بالا و کارمزد کم در کنار سودآوری خوب، چالش مقیاسپذیری را تا حد زیادی برطرف کرده است.
راهنمای انتخاب پلتفرم IDO
معمولا توکنهایی که به روش IDO عرضه میشوند، سود بالایی برای سرمایهگذاران در بر دارند؛ از این رو افراد زیادی تمایل دارند در این عرضه اولیهها مشارکت نمایند. بدین منظور ابتدا باید چند پلتفرم IDO را به صورت مستمر بررسی و به طور منظم عرضه اولیههای آنها را رصد کنید. به محض اینکه طرح عرضه اولیهای محیا شد، شرایط شرکت و پروژه مذکور را مطالعه کرده و پس از اطمینان و تامین سرمایه مورد نیاز، در آن عرضه اولیه شرکت کنید. البته توجه داشته باشید که قبل از اقدام به هر کاری بازگشت سرمایه IDOها را در پلتفرم و پروژه مربوطه چک کنید. به خصوص اگر به فکر سرمایهگذاری بلند مدت نیستید و صرفا برای بهرهمندی از پامپ قیمتی توکنهای پروژه مدنظر اقدام به شرکت در آن کردهاید، از بازگشت سرمایه اطمینان حاصل نمایید.
برای این کار میتوانید سایت Cryptorank.io را چک کرده و دقت کنید که برای شرکت در هر عرضه اولیهای ابتدا باید قیمت اتر، BNB، SOS و یا BUSD را به پروژه داده و در ازای آن توکنهای عرضه اولیه را خریداری کنید. در این روند اگر توکن بیارزشی در ازای توکن باارزشی خرج کنید، در دام کلاهبرداری پروژه میافتید و عملا کل سرمایه خود را از دست میدهید. پس حتما قبل از شرکت در عرضههای اولیه در مورد پروژه مذکور و اهداف آن مطالعات لازم را انجام دهید.
مراحل شرکت در IDO
مراحل شرکت در IDO و سرمایهگذاری در این زمینه بسته با لانچپد انتخابی متفاوت است؛ البته برخی مراحل برای تمامی کاربران مشترک است که در ذیل به آنها اشاره میکنیم:
قدم اول: اتصال به کیف پول وب 3
برای اینکه در عرضه اولیه صرافیهای غیرمتمرکز شرکت کنید، ابتدا باید با یکی از پلتفرمهای لانچپد که قصد شرکت در پروژه آن را دارید، تعامل برقرار کنید. برای این منظور پس از نصب متامسک، به سایت متصل شوید. از مشهورترین کیف پولهای وب 3 که در حال حاضر در این زمینه فعالیت میکند، متاسک است که در قالب افزونه کروم تعامل با پلتفرم را برقرار میکند.
قدم دوم: احراز هویت
این مرحله باعث شده شهروندان کشورهای زیادی از جمله ایران، فرصت مشارکت مستقیم در IDOها را از دست بدهند؛ چراکه در حال حاضر اکثر IDOها از کاربران و سرمایهگذاران میخواهند تا روند احراز هویت را طی کنند. با این قانون گذاری سختگیرانه بیشتر پروژههای IDO پروتکل شناخت سرمایهگذار را الزامی کردهاند.
قدم سوم: برخورداری از توکن بومی لانچپد
مهمترین چیزی که شانس مشارکت شما را در پروژه IDO در کریپتو بالا میبرد، در اختیار داشتن توکن بومی پلتفرم مربوطه است؛ برای مثال توکن بومی پلتفرم BSCpad، توکن BUSD است که با در دست داشتن آن میتوانید با توکنهای عرضه اولیه مبادله کنید. مشکل اصلی این مرحله افزایش قابل توجه کلاهبرداری برخی پروژههایی است که توکن بیارزش را در قبال دریافت توکن باارزش دریافت میکنند و به این ترتیب کل دارایی سرمایهگذار از دست میرود.
قدم چهارم: قرارگیری در لیست سفید
این کار با هدف تبلیغ و ترویج پروژه صورت میگیرد. به این صورت که سرمایهگذاران علاوه بر خرید توکن بومی لانچپد، کارهای مختلفی همچون دنبال کردن صفحات یا چنلهای خاص، بازنشر پستهای مربوط به تبلیغ پروژه و غیره را انجام میدهند.
قدم پنجم: استفاده از صرافی غیرمتمرکز معتبر
پس از سرمایهگذاری در پروژه IDO و رسیدن به سود قابل توجه و دریافت توکن، نوبت به مبادله توکنها میرسد. برای این کار سرمایهگذاران باید از صرافی غیرمتمرکز استفاده کنند و معاملات خود را در این صرافیها ثبت و نهایی کنند. در حالت کلی رابط کاربری اکثر صرافیهای غیرمتمرکز شبیه به هم است و کاربران به راحتی میتوانند روند خرید و فروش و مبادله توکنهای خود را در این صرافیها سپری کنند.
مزایا و معایب عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز (IDO)
IDO در کریپتو مانند سایر پدیدههای نوظهور و روشهای عرضه اولیه ارزهای دیجیتال، مزایا و معایبی دارد که آگاهی از آنها منجر به اگاهی هر چه بیشتر ما از این روش عرضه اولیه و موفقیت بیشتر در امور مالی و اقتصادی میشود. در ذیل به شرح مزایا و معایب سومین روش برای سرمایهگذاری در عرضه اولیه کریپتو میپردازیم:
مزایای IDO در کریپتو
-
کارمزد این روش عمدتا نسبت به روشهای قبلی کمتر است.
-
هیچ محدودیتی برای توکنها جهت لیست شدن در صرافیهای مختلف غیرمتمرکز وجود ندارد.
-
پروژههای زیادی از جمله Dapp ها یا اپلیکیشن های غیرمتمرکز در IDO بخش قابل توجهی از سرمایه جذب شده را به عنوان نقدینگی قفل میکنند و امکان سهامگذاری را برای سرمایهگذاران فراهم میکنند.
-
ایجاد استخرهای نقدینگی در روش IDO به مراتب راحتتر از دو روش قبلی است.
-
به دلیل غیرمتمرکز بودن، توکنهای این روش برای لیست شدن در فهرست دکسهای IDO نیازی به دریافت مجوز از هیچ نهاد و سازمانی ندارند.
-
امکان شرکت در این روش عرضه اولیه با داشتن تنها یک کیف پول وجود دارد.
-
در صورت عمومی بودن بلاک چین، کاربران میتوانند آدرسهای واریزی به توکنها و فعالیتهای مربوط به IDO را بررسی و شفافسازی کنند.
معایب IDO در کریپتو
-
این روش جذب سرمایه کمتری برای پروژههایی که قصد فروش توکن خود را دارند، به همراه دارد.
-
سودآوری بالای این روش در کنار حذف روند بررسی پروژهها باعث افزایش تقاضا و نهایتا وقوع کلاهبرداری بین پروژههای IDO شده است.
-
احتمال دستکاری قیمت توکنهای عرضه شده در این روش بیشتر از IEO است. در روش IEO برخلاف IDO در کریپتو، عمق بازار زیاد بوده و امکان دستکاری قیمتها بسیار پایین است.
-
نیاز به احراز هویت و وایت لیست منجر به زیر سوال رفتن حریم خصوصی کاربران شده و جامعه هدف پروژهها را محدود میکند.
-
به دلیل توزیع نامناسب توکن بین سرمایهگذاران خصوصی و عمومی، سرمایهگذاران خصوصی زودتر از سرمایهگذاران عمومی زمان آزادسازی توکن را تشخیص داده و اقدام به فروش توکنهای خود میکنند.
-
آیا شرکت در IDO و سرمایهگذاری در این زمینه توصیه میشود؟
در حال حاضر پروژههای بسیار زیادی در پلتفرمهای مختلف عرضه میشوند که همه آنها معتبر نیستند و کریپتوباز تمام آن هارا تایید نمیکند و امکان کلاهبرداری در روش IDO به مراتب بیشتر از IEO است؛ چراکه حذف روند بررسی پروژهها توسط صرافیهای متمرکز موجب ضرر و زیان افراد زیادی در این زمینه شده است. البته پروژههای IDO سود زیادی دارند و کاربران میتوانند فعالیتهای پروژههای IDO را بررسی کرده و آدرسهای واریزی را چک کنند تا از اعتبار پروژهها مطمئن شوند و در دام کلاهبرداران نیوفتند؛ پس لزوم سرمایهگذاری در IDO کریپتو آگاهی از وضعیت پروژه، بررسی بازگشت سرمایه و عدم نیاز به احراز هویت برای کاربران ایرانی است. با توجه به این نکات در صورت کسب آگاهی در مورد IDOها، میتوان به سود خوبی در این بازار رسید.