Spark یک پروتکل نوآورانه در حوزه مالی متمرکزاست که با هدف حل مشکلات گسستگی نقدینگی، بازدهی ناپایدار و سرمایه‌ی بی‌استفاده در بازار ارزهای پایدار (stablecoins) طراحی شده است. این پلتفرم به‌عنوان یک "Allocater سرمایه درون‌زنجیره‌ای" فعالیت می‌کند، با برداشت منابع از ذخایر پایدارسکوی Sky (بیش از ۶.۵ میلیارد دلار) و تخصیص آن در DeFi، CeFi، و دارایی‌های واقعی (RWA) برای بهینه‌سازی بازدهی.
برخلاف بسیاری از پروژه‌های مشابه، Spark فقط یک محصول واحد نیست. این پلتفرم با سه مؤلفه‌ی مکمل اما مستقل فعالیت می‌کند که در کنار هم، یک سیستم جامع مدیریت سرمایه‌ی DeFi را می‌سازند.
کاربرانی که استیبل‌کوین‌هایی مثل USDC، DAI یا USDS را در اختیار دارند، می‌توانند آن‌ها را در Spark Savings سپرده‌گذاری کنند. این بخش از سیستم به شما توکن‌هایی نظیر sUSDC یا sUSDS می‌دهد که در هر زمان می‌توانید بدون اسلیپیج یا جریمه آن‌ها را برداشت کنید. بازدهی این سرمایه‌گذاری‌ها از محل درآمدهای پروتکل تأمین می‌شود، نه از تورم مصنوعی یا نقدینگی غیرشفاف.
SparkLend یک بازار وام‌دهی DeFi است که به‌طور خاص برای استیبل‌کوین‌ها طراحی شده و نرخ بهره در آن توسط حکمرانی Sky تنظیم می‌شود. با بیش از ۳ میلیارد دلار TVL، این بخش از Spark به‌تنهایی تبدیل به یکی از بزرگ‌ترین بازیگران وام‌دهی در حوزه‌ی غیرمتمرکز شده است.
اما چیزی که Spark را از سایر پروژه‌ها متمایز می‌کند، "لایه‌ی نقدینگی" آن است. این بخش هوشمندانه، سرمایه‌های موجود را در زمان واقعی به DeFi، CeFi یا حتی دارایی‌های واقعی (RWA) اختصاص می‌دهد. هدف، دستیابی به بازدهی حداکثری با ریسک کنترل‌شده است. همه‌ی این تصمیمات درون‌زنجیره‌ای، شفاف و قابل پیگیری هستند.
توکن بومی Spark با نام SPK نه‌فقط ابزار حکمرانی پروتکل است، بلکه دریچه‌ای برای ورود کاربران به نظام استیکینگ و دریافت پاداش‌ها نیز محسوب می‌شود. عرضه‌ی آن ده میلیارد واحد است که به‌شکلی برنامه‌ریزی‌شده در طول ده سال منتشر می‌شود.
توکن SPK در شبکه‌هایی چون اتریوم، آربیتروم، آپتیمیسم، بیس و یونی‌چین فعال است و کاربران می‌توانند با استیک کردن آن، در حکمرانی پروتکل مشارکت کرده و همچنین Spark Points به‌دست آورند؛ امتیازاتی که در ایردراپ‌ها و پاداش‌ها نقشی اساسی دارند.
Spark کمپینی به نام Ignition را به‌تازگی راه‌اندازی کرده که در آن، ده‌ها هزار کیف‌پول فعال واجد شرایط دریافت ایردراپ اولیه شدند. با موفقیت این فاز، مرحله‌ی دوم تحت عنوان Overdrive آغاز شده است. در این مرحله، کاربرانی که حداقل ۱۰۰۰ USDC یا USDS را در Spark Savings نگه دارند، مشمول ایردراپ دوم خواهند شد.
نکته‌ی جالب اینجاست که برخلاف بسیاری از پروژه‌هایی که ایردراپ‌های صرفاً تبلیغاتی برگزار می‌کنند، Spark با ترکیب دقیق توزیع توکن، استیکینگ و فعالیت‌های داخل پلتفرم، ساختار ایردراپ را به ابزار وفاداری بلندمدت تبدیل کرده است.
بسیاری از مطالب موجود در وب، تنها به توکن یا سود سالانه‌ی آن اشاره می‌کنند، اما لایه‌های پنهانی در طراحی Spark وجود دارد که کمتر درباره‌اش گفته شده است.
Spark از الگوریتمی استفاده می‌کند که می‌تواند نقدینگی را به شکل کاملاً پویا بین پروتکل‌هایی مثل Aave، Morpho و Curve تقسیم کند. این تصمیمات مبتنی بر تحلیل لحظه‌ای ریسک، بازدهی و ثبات بازار هستند. برای مثال، اگر بازار Aave در شرایط پرتلاطم باشد، سیستم به‌طور خودکار سرمایه‌ها را به Morpho انتقال می‌دهد، بدون نیاز به دخالت انسانی.
اسپارک بدون پیوند با Sky (ساختار جدید MakerDAO) عملاً نمی‌توانست چنین ابعاد سرمایه‌ای به خود بگیرد. ذخایری با ارزش چند میلیارد دلار پشتوانه‌ی مستقیم عملکرد Spark هستند و این یعنی برخلاف بسیاری از پروژه‌ها، Spark از روز اول با نقدینگی عظیم و قابل اتکا وارد میدان شده است.
یکی از ویژگی‌هایی که Spark را مورد توجه سرمایه‌گذاران نهادی قرار داده، این است که تمام عملکردها و جابجایی‌های سرمایه، کاملاً بر بستر بلاک‌چین ثبت می‌شوند و قابل بررسی عمومی‌اند. هیچ عددی در این پروتکل «پنهان» نیست.
تا تابستان ۲۰۲۵، Spark توانسته است به دستاوردهایی فراتر از پیش‌بینی‌ها برسد. TVL پروتکل از مرز ۸ میلیارد دلار گذشته، درآمد سالانه‌ی حاصل از فعالیت‌های درون‌زنجیره‌ای به بیش از ۲۰۰ میلیون دلار رسیده و توکن SPK توسط بیش از ۳۲۰۰ کیف‌پول استیک شده است.
این آمار، تنها بیانگر رشد کمی نیست؛ بلکه نشان می‌دهد اکوسیستم Spark در حال شکل‌دهی به یکی از بزرگ‌ترین ساختارهای سوددهی غیرمتمرکز در جهان کریپتو است.
اسپارک ترکیبی است از چند عنصر کمیاب در اکوسیستم DeFi: ساختار نقدینگی پویا، پشتوانه‌ی مالی واقعی، شفافیت مطلق، مدل اقتصادی پایدار و پاداش‌دهی هوشمند. این پروژه صرفاً یک «پلتفرم دیگر» نیست، بلکه نماینده‌ی آینده‌ای است که در آن، پول بیکار دیگر معنا ندارد.
اگر دنبال پروژه‌ای هستید که هم از نظر فنی در لبه‌ی نوآوری باشد، هم از نظر ساختاری پشتوانه‌ای جدی داشته باشد، و هم از نظر اجتماعی جامعه‌ای فعال را شکل دهد، Spark را در صدر فهرست خود قرار دهید.