آیا ایردراپ ها ارزش وقت گذاشتن دارند؟ بررسی مزایا و معایب دریافت توکن رایگان

آیا تا به حال شده است که آرزو کرده باشید برایتان از آسمان طلا ببارد؟ بیایید با هم روراست باشیم! همه ما گاهی درباره یک پول باد آورده رویاپردازی کرده‌ایم و این رویا، هرگز محقق نشده است. اما اکنون، ایردراپ‌های دنیای جذاب و پر از شگفتی کریپتو، به نوعی شبیه به همین آرزوی شیرین هستند: فرصت‌هایی که در آن، پروژه‌ها به شما توکن رایگان می دهند، به امید آن که شما هم با مشارکت خود، به رشد آن‌ها کمک کنید!

اما آیا هر توکن رایگانی واقعا یک هدیه است؟ آیا همه ایردراپ‌ها ارزش آن را دارند که وقت و انرژی‌مان را صرف آنها کنیم؟ یا بعضی‌ از آنها فقط سرابی هستند که ما را به دنبال خود می‌کشانند؟ در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا با هم مزایا و معایب این توکن‌های رایگان را بررسی کنیم.

ایردراپ: هدیه‌ ای از دنیای کریپتو

اگر بخواهیم ایردراپ (Airdrop) را به زبان ساده تعریف کنیم، ، باید بگوییم که یک روش بازاریابی جدید و خلاقانه در دنیای ارزهای دیجیتال است. در هر ایردراپ، یک پروژه‌ جدید از کاربران فعال خود درخواست می‌کند تا با انجام یک سری وظایف مشخص، به بازاریابی و تبلیغات آن کمک کنند و در عوض، مقداری از توکن‌های خود را به صورت رایگان به کیف پول آنها ارسال می‌کند.

با آن که معمولا پروژه‌های جدید از ایردراپ‌ها استفاده می‌کنند، اما گاهی پروژه‌های جاافتاده و باسابقه‌ای که به دنبال جذب مخاطبین بیشتر هستند هم از ایردراپ‌ها استفاده می‌کنند. هدف از راه‌اندازی یک ایردراپ معمولا یکی از موارد زیر است:

• ایجاد آگاهی در جامعه بزرگتری از کاربران، جلب توجه آنها و بازاریابی
• افزایش تعداد سرمایه‌گذاران و هولدرها به منظور افزایش اعتبار پروژه
• درگیر کردن افراد بیشتر در پروژه، تمرکززدایی و توزیع عادلانه توکن‌ها
• ایجاد یک اکوسیستم فعال و پویا با پاداش‌دهی به کاربران وفادار

وظایفی که یک ایردراپ از شما می‌خواهد معمولا شامل کارهای ساده‌ای مانند دنبال کردن حساب‌های شبکه‌های اجتماعی پروژه، عضویت در گروه‌های تلگرام یا دیسکورد، و یا انجام تراکنش‌های خاصی در شبکه (مثلا روی یک بلاک چین خاص) است.

وقتی ایردراپ ها به ثمر می نشینند: ایردراپ های موفق

در چند سال گذشته شاهد ظهور ایردراپ‌های موفقیت‌آمیز فراوانی بوده‌ایم که نه تنها به کاربران خود سودهای بسیار خوبی رسانده‌اند، بلکه با کمک به افزایش اعتبار و شهرت پروژه‌ها، دریچه‌های تازه‌ای در دنیای ارزهای دیجیتال گشوده‌اند. مثال‌های زیر، دو نمونه از این پروژه‌های ایردراپی موفق هستند.

یونی سواپ (Uniswap - UNI) و محبوبیت یک صرافی غیرمتمرکز

امروزه یونی‌سواپ یکی از بزرگترین و محبوب‌ترین صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) در دنیای کریپتو است، اما این اعتبار و محبوبیت به سادگی به دست نیامد. در سپتامبر 2020، تیم مدیریتی این پروژه به طور ناگهانی اعلام کرد که به هر آدرسی که تا قبل از 1 سپتامبر 2020، حداقل یک بار از پروتکل یونی‌سواپ استفاده کرده باشد، 400 توکن UNI ایردراپ می‌کند!

این خبر باعث ایجاد هیجان گسترده‌ای در بین کاربران کریپتو شد! در زمان ایردراپ، ارزش 400 توکن UNI حدود 1200 دلار بود، اما با رشد سرسام‌آور بازار کریپتو در سال 2021، ارزش این 400 توکن به بیش از 16000 دلار هم رسید! ایردراپ UNI نه تنها به کاربران اولیه صرافی یونی‌سواپ پاداش بزرگی داد، بلکه باعث افزایش چشمگیر محبوبیت و استفاده کاربران جدید از این صرافی شد و بسیاری با همین ایردراپ وارد دنیای دی‌فای (DeFi) شدند.

آپتوس (Aptos - APT) و هدیه‌ به مشارکت‌ کنندگان اولیه

آپتوس یک بلاک چین لایه ۱ جدید بود که توسط اعضای سابق تیم Diem (پروژه بلاک چین فیس‌ بوک) توسعه داده شده بود و بسیاری در انتظار آن بودند. تیم توسعه‌دهنده قبل از راه‌اندازی شبکه اصلی آپتوس در اکتبر 2022، به کاربرانی که در تست‌نت‌ها (شبکه‌های آزمایشی) مشارکت فعال داشتند، 150 تا 300 توکن APT ایردراپ کرد.

توکن APT در زمان راه‌اندازی با قیمتی حدود 7-8 دلار معامله می‌شد و بنابراین، کسانی که 300 توکن دریافت کرده بودند، حدود 2100 تا 2400 دلار سود کردند.

وقتی ایردراپ‌ ها سراب باشند: ایردراپ‌ های کلاهبرداری (اسکم)

متاسفانه با هر فرصت جدیدی که در دنیای کریپتو ایجاد می‌شود، سودجویان و کلاهبردارن بسیاری هم وارد عرصه می‌شوند. در مورد ایردراپ‌ها هم شاهد موارد کلاهبرداری زیادی بودیم که فقط وقت، انرژی، و در برخی موارد، دارایی‌های مردم را به باد دادند.

دو مورد زیر، نمونه هایی از این ایردراپ های کلاهبرداری هستند.

"Send ETH to receive double ETH" و اسکم‌ های بی‌ شمار!

این نوع کلاهبرداری‌ها بیشتر در گذشته و در آغاز دوران هیجانات بازار کریپتو بسیار شایع بودند، اما هنوز هم کم و بیش مواردی از آنها دیده می‌شوند. در این سناریو، کلاهبرداران یک اکانت جعلی شبیه به یک سلبریتی معروف (مثلا ایلان ماسک) یا یک پروژه معتبر (مثلا فیس بوک) ایجاد می‌کردند و از طریق آن، اعلام می‌کردند که اگر مقدار مشخصی اتریوم (یا هر رمزارز دیگری) را به یک آدرس خاص بفرستید، پس از مدت مشخصی، دو برابر آن را دریافت خواهید کرد.

این روش اغلب با یک ایردراپ ساختگی همراه بود که ادعا می‌کرد مثلا "به قید قرعه به 100 نفر اول" توکن رایگان داده می‌شود. این نوع کلاهبرداری‌ها به دلیل سادگی و فریبندگی‌شان، بسیاری از افراد ناآگاه را به دام انداختند.

 :"Wallet Drainer" ایردراپ‌ ها می توانند خطرناک‌ تر از چیزی باشند که فکر می‌ کنید!

این روش کلاهبرداری بسیار پیچیده‌تر، و در نتیجه، خطرناک‌تر است. در این سناریو، کلاهبرداران یک وب‌سایت جعلی طراحی می‌کنند و ادعا می‌کنند که متعلق به ایردراپ یک پروژه جدید است. همه چیز عادی به نظر می‌رسد تا زمانی که شما کیف پول خود را به این سایت متصل می‌کنید تا توکن‌های رایگان را دریافت کنید.

این همان زمانی است که بدون آن که بدانید، به صورت ضمنی به یک قرارداد هوشمند مخرب اجازه می‌دهید که به تمام دارایی‌های موجود در کیف پول شما دسترسی پیدا کند و آن‌ها را سرقت کند!

این اتفاق معمولا زمانی پیش می‌آید که شما تراکنشی را "تایید" یا "approve" می‌کنید که در ظاهر بی‌خطر به نظر می‌رسد، اما در پشت پرده به کلاهبردار اجازه دسترسی کامل به دارایی‌های شما را می‌دهد. پس از تایید، کلاهبردار به سرعت تمام دارایی‌های شما را خالی می‌کند و بازیابی آن‌ها تقریبا غیرممکن است.

ایردراپ‌ های تلگرامی: راحتی یا ریسک؟

محبوبیت و سهولت استفاده از تلگرام باعث شده است که به بستر رایجی برای ایردراپ‌ها تبدیل شود و هر روز، پروژه‌های بیشتری برای اطلاع‌رسانی، کمپین‌های تبلیغاتی و حتی توزیع توکن‌های ایردراپ‌های خود از بات‌های تلگرامی استفاده می‌کنند.

شرکت در ایردراپ‌های تلگرامی بسیار آسان است و فقط با چند کلیک و عضویت در کانال‌ها و گروه‌های پیشنهاد شده، و بدون نیاز به دانش فنی زیاد، می‌توانید در آنها مشارکت کنید. اما این پلتفرم به نوعی به بهشت کلاهبرداران هم تبدیل شده است و در بستر آن، تشخیص ایردراپ واقعی از جعلی بسیار دشوار است.

گروه‌های ایردراپ‌های تلگرامی پر از اسپم و اطلاعات نادرست هستند و به علاوه، در صورت کلاهبرداری بودن یک ایردراپ، لینک‌های مخربی که در این گروه‌ها به اشتراک گذاشته می‌شوند، می‌توانند اطلاعات شخصی شما را به سرقت ببرند. بنابراین بهتر است همیشه جانب احتیاط را نگه دارید و به هر لینکی اعتماد نکنید.

به یاد داشته باشید که حتی اگر یک ایردراپ، قصد دزدیدن اطلاعات شخصی و یا دارایی‌های شما را هم نداشته باشد، باز هم ممکن است در پایان به جای سود دادن، به شما ضرر بزند. نمونه‌ای از این ایردراپ‌ها که کمتر از یک سال از اثبات اسکم بودن آن نگذشته است، پروژه «همستر» است که با وعده سود آنچنانی، وقت و انرژی کاربران زیادی را هدر داد، و در پایان، کاربران ماندند و توکن‌های بی‌ارزش و گوشی‌های موبایلی که آسیب‌های فراوانی دیده بودند.

ایردراپ‌ های امیدوار کننده: شکار فرصت‌ های واقعی

پیدا کردن ایردراپ‌های معتبر و امیدوارکننده و تشخیص آنها از پروژه های کلاهبرداری، نیاز به تحقیق، اطلاعات معتبر و دقت دارد. با این حال، برخی زمینه‌ها هستند که می‌توانید به ایردراپ‌های آنها امیدوار باشید، از جمله:

• پروژه‌های لایه 2 و رول‌آپ‌های اتریوم: این بلاک چین‌ها برای حل مشکل مقیاس‌پذیری اتریوم طراحی شده و حجم عظیمی از کاربران و توسعه‌دهندگان را به خود جذب کرده‌اند. ایردراپ‌های اربیتریوم (Arbitrum) و آپتیمیزم (, Optimism) قبلا بسیار موفق ظاهر شده‌اند و به نظر می‌رسد که حالا نوبت zkSync Era و Starknet هست که توکن بومی خودشان را راه‌اندازی کنند. مشارکت در این اکوسیستم‌ها از طریق انجام تراکنش‌ها، استفاده از بریج‌ها و یا تست اپلیکیشن‌ها، ممکن است در آینده منجر به ایردراپ‌های بزرگی شود.
• پروژه‌های دی‌ فای (DeFi) جدید و نوآورانه: پلتفرم‌های دی‌ فای اغلب راه‌حل‌های جدیدی برای وام‌دهی، وام‌گیری، سواپ و سایر خدمات مالی ارائه می‌دهند و بسیاری از آنها در فاز اولیه‌شان، برای جذب کاربران اولیه ایردراپ‌های سخاوتمندانه‌ای دارند.
• اکوسیستم‌های نوظهور بلاک چین (مانند SUIو Celestia): بلاک چین‌های جدیدی که با معماری‌های متفاوت و پتانسیل رشد بالا وارد عرصه رقابت می‌شوند، پتانسیل بالایی برای ایردراپ‌های آینده به شمار می‌روند.
• بازی‌های بلاک چینی (GameFi) و متاورس‌های آینده: این حوزه از دنیای کریپتو هنوز در مراحل اولیه خود قرار دارد و بنابراین، پتانسیل بسیار عظیمی در آن نهفته است. پروژه‌های بازی‌هایی که در مراحل اولیه توسعه قرار دارند و به دنبال ساختن یک جامعه قوی از کاربران فعالند، ممکن است در آینده به کاربران اولیه خود، توکن‌های بازی یا توکن های غیرقابل تعویض (NFT) ایردراپ کنند.

تشخیص فرصت از تهدید: نکات مهم

برای یک انتخاب هوشمندانه، قبل از انجام هر کاری، باید در مورد پروژه تحقیق کنید. نتیجه تحقیقات شما باید به این سوالات پاسخ بدهد که «تیم توسعه‌دهنده پروژه چه کسانی هستند؟ آیا سابقه و اعتبار خوبی دارند؟»، «هدف کلی از اجرای پروژه چیست؟»، «آیا پروژه نقشه راه دقیق و مشخصی دارد؟» و «آیا پروژه واقعا به دنبال حل کردن مشکل خاصی است؟» پاسخ به این سوالات می‌تواند تا حدی از ابهام یک پروژه ایردراپ کم کند.

در هیچ پروژه ایردراپی امنیت کیف پول خود را به خطر نیندازید؛ هرگز کلید خصوصی یا عبارت بازیابی (seed phrase) خود را به کسی ندهید، از کیف پول‌های معتبر استفاده کنید و مراقب لینک‌های فیشینگ باشید. بهتر است برای ایردراپ‌ها از یه کیف پول جداگانه استفاده کنید تا دارایی اصلی‌تان به خطر نیفتد.

فرصت های جدید: انتخاب هوشمندانه، کلید موفقیت

در پایان، بیایید برگردیم به سوال اصلی: «آیا همه ایردراپ‌ها ارزش صرف وقت را دارند؟» اکنون می‌توانیم با اطمینان بگوییم که: قطعا خیر!

دنیای ایردراپ‌ها در کنار فرصت‌های جذاب و وسوسه‌کننده‌اش، ریسک‌های مخفی و خطرات بالقوه‌ای دارد که انتخاب را برای کاربران دشوار می‌کند. ابتدا ارزیابی کنید که چقدر زمان و انرژی باید صرف کنید و سپس ببینید که آیا پاداش احتمالی ایردراپ، ارزش صرف این زمان و انرژی را دارد یا نه.

اگر به ایردراپ‌ها علاقه‌مند هستید، تحقیق را در اولویت بگذارید، کیف‌پول جداگانه بسازید و مراقب طمع‌های فریبنده باشید. فرصت‌ها همیشه هستند، اما سرمایه شما فقط یک‌بار از دست می‌رود.

و در آخر، به یاد داشته باشید که هر توکن رایگانی قرار نیست شما را میلیونر کند؛ با دید واقع‌بینانه به قضیه نگاه کنید، هوشمندانه انتخاب کنید و از نظر تحلیلگران حوزه کریپتو غافل نشوید!