چگونه بلاکچین‌های لایه اول رهبری روند صعودی بازار در سال 2024 را بر عهده گرفته‌اند؟

در سال 2024، بلاکچین‌های لایه اول (Layer 1) به مرکز توجه بازار ارزهای دیجیتال تبدیل شده‌اند. این پلتفرم‌های پایه‌ای، که زیربنای بسیاری از پروژه‌های کریپتوکارنسی و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps) را تشکیل می‌دهند، نقش کلیدی در رشد بازار صعودی امسال ایفا کرده‌اند. اما چه چیزی باعث این رشد شده و آیا این پیشرفت فراتر از حدس و گمان است؟ در این مطلب، به بررسی عملکرد بلاکچین‌های لایه اول و دلایل موفقیت آن‌ها در سال جاری می‌پردازیم.

رشد شگفت‌انگیز ارزش بازار بلاکچین‌های لایه اول

بر اساس داده‌های CoinGecko، ارزش بازار بلاکچین‌های لایه اول از ابتدای سال 2024 بیش از 7,000 درصد افزایش یافته و تا تاریخ 29 نوامبر به 2.8 تریلیون دلار رسیده است. این افزایش چشمگیر هم‌زمان با پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا بوده که بار دیگر توجه بسیاری را به بازار کریپتو جلب کرده است.

در این میان، بیت‌کوین (BTC)، به‌عنوان بزرگ‌ترین بلاکچین لایه اول، همچنان بر بازار تسلط دارد و نزدیک به 70 درصد از ارزش بازار این دسته را در اختیار گرفته است.درحال حاضر قیمت بیت‌کوین بر 98,300 دلار معامله می‌شود و اخیراً رکورد تاریخی جدیدی در 99,600 دلار ثبت کرده است.

اتریوم (ETH) نیز که به‌عنوان ستون فقرات اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز شناخته می‌شود، رشد چشمگیری داشته و قیمت آن با 34 درصد افزایش به 3,630 دلار رسیده است.

سایر بلاکچین‌های لایه اول نیز به این روند صعودی پیوسته‌اند. سولانا (SOL)، یکی از رقبای اصلی اتریوم، به بالاترین قیمت تاریخی خود یعنی 263.83 دلار در 23 نوامبر رسید و سپس کمی کاهش یافته و در حدود 244 دلار معامله می‌شود. همچنین، کاردانو (ADA) با رشدی 200 درصدی طی ماه گذشته، به 1.09 دلار رسیده است.

عملکرد پلتفرم‌های جدید لایه اول

برخی از پلتفرم‌های نوظهور لایه اول نیز عملکرد قابل‌توجهی داشته‌اند. به‌عنوان مثال، هدرا (HBAR) و مانترا (OM) به ترتیب با افزایش‌های 220 درصدی و 138 درصدی، توجه زیادی را به خود جلب کرده‌اند.

مانترا به‌ویژه عملکردی فوق‌العاده داشته و از ابتدای سال تاکنون بیش از 6,000 درصد رشد کرده است. این پلتفرم در 18 نوامبر به اوج قیمت 4.45 دلار رسید و سپس با یک اصلاح 19.3 درصدی به 3.54 دلار کاهش یافت.

در مقابل، بایننس کوین (BNB)، یکی دیگر از بلاکچین‌های لایه اول، در این روند صعودی عقب مانده است. این توکن با قیمت 658 دلار معامله می‌شود و طی 30 روز گذشته تنها 10 درصد افزایش یافته است که آن را به یکی از کم‌تحرک‌ترین دارایی‌ها در این بازار صعودی تبدیل کرده است.

ارزش قفل‌شده (TVL): معیاری برای سنجش پذیرش بلاکچین

برای ارزیابی عملکرد بلاکچین‌های لایه اول فراتر از قیمت، یک معیار مهم ارزش کل قفل‌شده (TVL) است. این معیار نشان‌دهنده میزان اعتماد و فعالیت در یک اکوسیستم بلاکچینی است.

• اتریوم همچنان پیشتاز این حوزه است و با 70 میلیارد دلار ارزش قفل‌شده در تاریخ 29 نوامبر، جایگاه خود را حفظ کرده است. این رقم نسبت به 5 نوامبر، 44 درصد افزایش یافته است.
• بخش بزرگی از این رشد به دلیل موفقیت پلتفرم‌های استیکینگ نقدینگی مانند Lido (LDO) بوده که اکنون نزدیک به 35 میلیارد دلار از TVL اتریوم را به خود اختصاص داده است.
• سولانا نیز رشد قابل‌توجهی در ارزش قفل‌شده خود داشته و با افزایش 50 درصدی به 9.17 میلیارد دلار رسیده است، رقمی که نزدیک به اوج تاریخی این شبکه در سال 2021 است.
• در مقابل، شبکه هوشمند بایننس (BSC) رشد آهسته‌تری را تجربه کرده و TVL آن با 17 درصد افزایش به 5.57 میلیارد دلار رسیده است. این رقم همچنان بسیار کمتر از اوج 22 میلیارد دلاری آن در نوامبر 2021 است.
• کاردانو با رسیدن به بالاترین TVL تاریخ خود یعنی 619 میلیون دلار، پیشرفت چشمگیری داشته است. این در حالی است که ارزش قفل‌شده این شبکه در ژانویه 2022 کمتر از 1 میلیون دلار بود.

رقابت بر سر کارمزدها: چه کسی برنده است؟

کارمزدهای بلاکچین‌ها یکی دیگر از معیارهای مهم برای سنجش میزان فعالیت و پذیرش آن‌ها است. در ماه نوامبر 2024، سولانا با ثبت 7.4 میلیون دلار کارمزد روزانه، از اتریوم پیشی گرفته است.

• اتریوم با 6.19 میلیون دلار کارمزد روزانه در جایگاه دوم قرار دارد.
• ترون (TRX) نیز با 2 میلیون دلار کارمزد روزانه در رتبه سوم است.

کاهش سهم اتریوم از بازار کارمزدها به دلیل پذیرش گسترده راه‌حل‌های مقیاس‌پذیری لایه 2 و 3 است که هزینه‌های تراکنش را به‌طور چشمگیری کاهش داده‌اند.

اکوسیستم اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps): میدان رقابت نهایی

اکوسیستم اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز، اثربخشی بلاکچین‌های لایه اول را به نمایش می‌گذارد.

• اتریوم همچنان در حجم تراکنش‌ها پیشتاز است و طی ماه گذشته 175 میلیارد دلار تراکنش از طریق 4,844 اپلیکیشن پردازش کرده است.
• Uniswap V3 و 1inch از جمله برجسته‌ترین پلتفرم‌های اتریوم هستند که به ترتیب 85 میلیارد دلار و 11 میلیارد دلار حجم تراکنش داشته‌اند.
• BNB Chain با 38.2 میلیارد دلار حجم تراکنش و 2.41 میلیون کیف پول فعال، به‌عنوان یک اکوسیستم کاربرپسند برای کاربران خرده‌فروش شناخته شده است.
• سولانا با 113.66 میلیون کیف پول فعال و 594.7 میلیون تراکنش، بیشترین تعامل کاربران را دارد. با این حال، حجم تراکنش آن تنها 8.6 میلیارد دلار بوده که نشان‌دهنده تمرکز این شبکه بر تراکنش‌های کم‌ارزش و پرحجم است.

جمع‌بندی 

در سال 2024، بلاکچین‌های لایه اول نقش محوری در روند صعودی بازار ارزهای دیجیتال داشته‌اند. از تسلط اتریوم در تراکنش‌های باارزش گرفته تا رشد چشمگیر سولانا در تعاملات کاربران، این شبکه‌ها نقاط قوت و ضعف خود را نشان داده‌اند.