OpenAI، شرکت پیشگام در حوزه هوش مصنوعی و توسعه‌دهنده مدل محبوب ChatGPT، ساختار سازمانی خود را به یک نهاد سودمحور با منفعت عمومی (Public Benefit Corporation) تغییر داده است؛ اقدامی که نه‌تنها مسیر این غول هوش مصنوعی را به سمت تأمین مالی گسترده هموار می‌کند، بلکه مهر تأییدی بر نفوذ عمیق‌تر مایکروسافت در آینده این تکنولوژی است.
ورود رسمی مایکروسافت با سهم ۲۷ درصدی
مایکروسافت در چارچوب ساختار جدید OpenAI، با در اختیار گرفتن ۲۷ درصد سهام شرکت جدید، عملاً به شریک استراتژیک اصلی این نهاد تبدیل شده است. ارزش این مشارکت حدود ۱۳۵ میلیارد دلار برآورد شده است؛ رقمی که نشان‌دهنده عمق همکاری و وابستگی متقابل این دو غول فناوری است.
همچنین، طبق مفاد قرارداد، OpenAI متعهد شده که ۲۵۰ میلیارد دلار طی سال‌های آینده صرف خدمات ابری Azure کند؛ تصمیمی که به تقویت زیرساخت‌های مایکروسافت نیز کمک شایانی خواهد کرد.
آیا مسیر OpenAI از هدف اولیه فاصله گرفته است؟
یکی از مهم‌ترین انتقادهایی که به این تغییر ساختار وارد شده، از سوی ایلان ماسک مطرح شد. او اعتقاد دارد که OpenAI با خروج از مسیر غیرانتفاعی و ورود به جریان سرمایه‌گذاری سنگین، روح مأموریت اولیه خود یعنی توسعه هوش مصنوعی برای همگان را زیر سؤال برده است.
با این حال، حامیان OpenAI معتقدند که برای رقابت با بازیگران عظیمی چون Google و Meta، نیاز به منابع مالی گسترده و انعطاف‌پذیری ساختاری اجتناب‌ناپذیر است.
جدول مقایسه ساختار قدیم OpenAI در مقابل ساختار جدید PBC
| ویژگی کلیدی | ساختار قبلی (غیرانتفاعی) | ساختار جدید (PBC) |
|---|---|---|
| هدف اصلی | منافع عمومی | منافع عمومی + سودآوری |
| توانایی جذب سرمایه | محدود | نامحدود |
| امکان صدور سهام | ندارد | دارد |
| شریک اصلی | بدون مالکیت مستقیم | مایکروسافت (۲۷٪ سهام) |
| هزینه استفاده از خدمات ابری | نامشخص | ۲۵۰ میلیارد دلار به Azure |
نقش چت جی پی تی در بازار؛ فراتر از مکالمه‌های متنی
با بیش از ۸۰۰ میلیون کاربر فعال هفتگی، ChatGPT تنها یک ابزار گفت‌وگو نیست. این مدل زبانی حالا در سیستم‌های معاملاتی هوش مصنوعی، تحلیل بازارهای مالی، ربات‌های معاملاتی رمزارز و حتی بورس‌های سنتی نقش ایفا می‌کند.
در آزمایش‌های اخیر، عملکرد چت جی پی تیدر برابر مدل‌هایی همچون گروک (توسعه‌یافته توسط X) و دیپ سیک (محصول چین) ارزیابی شد. نتایج نشان داد که چت جی پی تی با وجود قدرت بالا، در معاملات شبیه‌سازی‌شده نسبت به رقبا عملکرد ضعیف‌تری داشت. این نکته، نیاز به به‌روزرسانی‌های عمیق‌تر در الگوریتم‌های تصمیم‌گیری این مدل را روشن می‌سازد.
مشارکت‌های راهبردی و آینده هوش مصنوعی
توافق OpenAI و مایکروسافت یک الگوی تازه از هم‌زیستی میان قدرت فنی و منابع مالی است. از یک‌سو، OpenAI به مدل‌های خود قدرت عملیاتی بیشتری می‌بخشد، و از سوی دیگر، مایکروسافت با بهره‌گیری از تکنولوژی انحصاری ChatGPT، جایگاه خود را در رقابت ابری با Amazon و Google مستحکم می‌کند. این همکاری همچنین زمینه‌ساز تحولاتی بزرگ در حوزه‌هایی چون آموزش، بهداشت، مالی و امنیت داده خواهد بود.
نتیجه‌گیری
تغییر ساختار OpenAI و شراکت مالی عظیم با مایکروسافت را می‌توان یکی از مهم‌ترین رویدادهای فناوری در سال ۲۰۲۵ دانست. این تصمیم نه‌تنها مسیر توسعه چت جی پی و مدل‌های مشابه را تغییر می‌دهد، بلکه به‌شکل گسترده‌تری بر صنعت هوش مصنوعی، سیاست‌گذاری‌های تکنولوژیک و حتی بازارهای مالی اثر خواهد گذاشت.
آنچه امروز رخ داده، صرفاً یک تغییر حقوقی نیست؛ بلکه بازتعریف نقشه‌ی قدرت در عصر هوش مصنوعی است.
