هویت غیرمتمرکز چیست؟

هویت غیرمتمرکز یک هویت خودمختار و جداگانه است که باعث تایید انتقال داده‌ها می‌شود. شاید این تعریف کمی پیچیده باشد، اما هویت غیرمتمرکز را می‌توان آینده هویت شما در دنیای اینترنت و دیگر دنیاها دانست. برای این که کارهای مختلفی در دنیای واقعی انجام دهید، نیاز است تا هویت خود را تایید کنید. این کار برای منظورهای مختلفی انجام می‌شود تا شرکت‌ها و سازمان‌ها از هویت کاربران خود مطمئن شوند. همانند آنچه بلاک چین در ابتدا قول آن را داده بود، دنیای امروز در حال پیشروی به سوی غیرمتمرکز شدن است. یکی از مهم‌ترین جنبه‌های غیرمتمرکز شدن برای امنیت بیشتر، به هویت افراد مربوط می‌شود. هویت غیرمتمرکز به کمک بلاک چین محقق شده تا از اطلاعات شما محافظت کند. تا انتها همراه کریپتوباز باشید تا اطلاعات مفیدی در این حوزه کسب کنید. 

هویت غیرمتمرکز یا Decentralized Identity چیست؟

مانند کاری که بلاک چین برای پول‌ها و دارایی‌های شما می‌کند تا آنها در کیف پول ارزهای دیجیتال درون موبایل شما ذخیره شوند، هویت غیرمتمرکز از بلاک چین برای ذخیره سازی و اشتراک گذاری هویت‌تان استفاده می‌کند. هر فرایندی که در دنیای بلاک چین انجام می‌شود، امنیتی بالایی خواهد داشت. در حقیقت، این هدفی است که بلاک چین در سر دارد. هویت غیرمتمرکز یک مفهوم جدیدی ایجاد شده به کمک وب 3 براساس چارچوب اعتمادسازی است تا هویت خود را مدیریت کنید.

چنین مدیریت غیرمتمرکز هویت باعث شده تا افراد بدون نیاز به یک سازمان واسط و سوم، بتوانند هویت خود را در دست بگیرند و بر این اساس، هویتی ایجاد، مدیریت و کنترل کنند. اطلاعات هویت شخصی به مشخصات بدنی افراد مربوط می‌شود. این اطلاعات می‌توانند جنسیت، سن، نژاد، نام، آدرس، شغل و اطلاعات اقتصادی شما باشند. علاوه بر موارد گفته شده، هویت غیرمتمرکز شامل اطلاعات دیجیتال شما مانند نام‌های کاربری، پسوردها، تاریخچه مرورگر و تاریخچه خریدهای شما نیز می‌شود. با هویت غیرمتمرکز افراد می‌توانند اطلاعات هویت شخصی خود را کنترل کنند. 

مدیریت هویت غیرمتمرکز یک چارچوب اعتمادسازی هویتی را ایجاد می‌کند تا کاربران، سازمان‌ها و چیزهای مخلتف بتوانند به صورت شفاف و امن به تعامل بپردازند.

دلیل اهمیت هویت غیرمتمرکز

هویت غیرمتمرکز که به کمک فناوری بلاک چین ایجاد شده، بسیار جذاب و جالب به نظر می‌رسد، اما چرا این فناوری اهمیت دارد؟ هویت غیرمتمرکز سعی می‌کند تا کنترل هویت افراد را در یک فضای امن و کاربرپسند به دست خودشان بسپارد. سندی که وجود شما در دنیای واقعی را تایید کند، در دنیای ما کاربردهای زیادی دارد. با استفاده از این سند می‌توانید به سرویس‌های مختلفی دسترسی داشته باشید. این سند در حقیقت حق شهروندی و وجود شما را تایید می‌کند. با این سند می‌توانید از سرویس‌های بانکی، اداری، پزشکی و غیره استفاده کنید.

در حال حاضر، تقریبا یک میلیارد نفر هیچ نوع هویت یا سندی برای تایید وجود آنها ندارند. مقدار قابل توجهی از افراد در روی کره زمین از نظر هویتی در حالت غیرمعلوم قرار دارند که باعث شده آنها نتوانند در امور اصلی اجتماعی شرکت کنند. کارهایی مانند رای دادن، بازکردن حساب بانکی، پیدا کردن شغل و خرید یک ملک از جمله کارهایی است که این افراد قادر به انجام آنها نیستند. نداشتن مدرک شناسایی در اکثر مواقع می‌تواند آزادی افراد را سلب کند.

از طرف دیگر، شیوه سنتی ایجاد مدارک شناسایی و سند هویتی، امنیت بسیار پایینی دارد. این نوع از نگه داری مدارک شناسایی به یک سازمان و نهاد خاص اختصاص داده شده و به نوعی می‌تواند حق آزادی افراد را نقض کند. پایگاه داده ذخیره سازی هویت افراد که به صورت متمرکز ساخته شده‌اند همیشه در مقابل خطر نفوذ قرار دارند. امنیت پایین چنین پایگاه‌هایی بارها باعث شده تا هویت افراد به دست افراد سودجو بیافتد. کنترل و مدیریت شخصی هویت نیز یک مشکل دیگر این روش سنتی است. در این روش افراد کنترلی روی هویت خود ندارند.

هویت غیرمتمرکز می‌تواند این مشکل را با ایجاد یک هویت دیجیتالی برای استفاده در پلتفرم‌های مختلف رفع کند. در این حالت، بدون این که امنیت اطلاعات شما از بین رود، می‌توانید به کارهای روزمره خود بپردازید. در چارچوب هویت غیرمتمرکز کاربران برای دسترسی به هویت خود، تنها به یک اینترنت و دستگاهی مانند موبایل نیاز دارند.

هویت خودمختار چیست؟

هویت خودمختار مفهومی است که به استفاده از پایگاه داده توزیع شده اشاره دارد تا افراد بتوانند هویت خود را کنترل کنند. هویت خودمختار یا Self-Sovereign Identity (SSI) هسته مرکزی هویت غیرمتمرکز است. به جای استفاده از چند هویت مخلتف در پلتفرم‌های متفاوت، یا داشتن یک هویتی که تحت کنترل سازمان‌های واسط است، افراد درون کیف پول دیجیتال خود، اطلاعات مهم را ذخیره خواهند داشت. به این اطلاعات مهم می‌توان از طریق دستگاه‌ها و برنامه‌های معتبر و امن دسترسی پیدا کرد.

افراد متخصص، بخش‌های اصلی یک هویت خودمختار را در سه شاخه قرار می‌دهند. این سه شاخه و دسته شامل بلاک چین، اسناد هویتی قابل تایید و هویت غیرمتمرکز است. بلاک چین پایگاه داده‌ای غیرمتمرکز دیجیتال برای ذخیره سازی داده‌ها است. در این پایگاه داده، اطلاعات افراد بین چندین سیستم مختلف تقسیم می‌شود. اطلاعات تراکنش‌های ذخیره شده در بلاک چین غیرقابل تغییر است و همین باعث امنیتی بالای بلاک چین می‌شود. بلاک چین بیت کوین با کوین اختصاصی با نام ارزدیجیتال بیت کوین نیز از امنیت بالایی برخوردار است.

اسناد هویتی قابل تایید یا VC دومین پایه برای هویت خودمختار است. این اسناد شامل اطلاعات شخصی و هویتی افراد به صورت رمزنگاری شده است تا امنیت بالایی داشته باشند. در نهایت نیز هویت غیرمتمرکز قرار دارد. DID یا هویت غیرمتمرکز یک نوع هویت جدید است که به افراد یک هویت رمزنگاری شده قابل تایید را اختصاص می‌دهد. یک DID می‌تواند به یک شخص خاص، سازمان یا شرکت اشاره داشته باشد.

نحوه کار هویت غیرمتمرکز

پایه و اساس کار هویت غیرمتمرکز، استفاده از کیف پول‌های غیرمتمرکز رمزنگاری شده بر پایه بلاک چین است. در چارچوب هویت غیرمتمرکز، کاربران از کیف پول‌های دیجیتالی هویتی به جای ذخیره سازی اطلاعات شخصی و سایت‌های کنترل شده توسط سازمان‌های مختلف استفاده می‌کنند. علاوه بر توزیع داده‌ها، داده‌های موجود در این کیف پول‌ها رمزنگاری شده‌اند. پسورد و رمز دسترسی به این برنامه‌ها با کلیدهای رمزنگاری شده جایگزین شده‌اند تا احتمال لو رفتن اطلاعات به صفر برسد.

در کیف پول دیجیتال، دو کلید رمزنگاری شده ایجاد می‌شود. هر فرد دارای یک کلید خصوصی و یک کلید عمومی خواهد بود. کاربران می‌توانند از کلید خصوصی برای تایید هویت خود استفاده کنند. در حالی که کیف پول‌های هویت غیرمتمرکز کاربران را اعتبارسنجی می‌کنند، می‌توانند از اطلاعات آنها نیز محافظت کنند. با این کیف پول‌ها کاربران می‌توان اجازه دسترسی به اطلاعات را به یک شرکت داده یا پس بگیرند.

آینده هویت غیرمتمرکز

با توجه به این که هویت غیرمتمرکز و تکنولوژی‌های مربوط به آن پیشرفت زیادی کرده‌اند، اما این مفهوم همچنان در مراحل ابتدایی خود قرار دارد. در هر حال معلوم است که این تکنولوژی می‌تواند فرایند مدیریت هویت افراد را بهبود دهد. دنیای حاضر در حال حرکت به سمت اینترنت غیرمتمرکز و وب 3 است. با استفاده از فناوری بلاک چین هر روی کاربران بیشتری می‌توانند کنترل داده‌های خود را به دست بگیرند.

هرچند هویت غیرمتمرکز در سال‌های اولیه خود قرار دارد، اما پتانسیل خوبی برای جایگزینی مدیریت سنتی هویت‌ها نشان می‌دهد. با ایجاد استارتاپ‌ها و شرکت‌های مختلف فعال در زمینه توسعه هویت غیرمتمرکز، امید ایجاد آینده‌ای غیرمتمرکز پررنگ‌تر می‌شود. این تیم‌های مشغول ساخت فضایی هستند تا افراد بتوانند برای کارهای اقتصادی، پزشکی، دولتی و دیگر حوزه‌ها از هویت غیرمتمرکز خود استفاده کنند.