پروتکل IBS چیست؟ آشنایی با پروتکل ارتباط بین بلاک چینی

در سال‌های اخیر، با توجه به روشن شدن میزان کارایی پروژه‌های بلاک چینی در برطرف کردن مشکلاتی که گاها در زندگی روزمره در حوزه مالی با آن‌ها مواجه می‌شویم، بر تعداد این پروژه‌های رمزارزی افزوده شده است؛ اما طبیعتا این پروژه‌ها برای اینکه کارایی بیشتری از خود نشان داده و قله‌های محبوبیت را فتح کنند به همکاری با یکدیگر نیاز دارند. متاسفانه بسیاری از بلاک چین‌ها بنا به‌ دلایل مختلفی امکان همکاری و برقراری ارتباط مستقیم با یکدیگر را ندارند و این درحالیست که بنظر بسیاری از صاحب‌نظران این حوزه، آینده در دستان شبکه‌های چند زنجیره‌ای و Multichain قرار دارد! بسیاری از افراد حاضر در تیم توسعه‌دهنده شبکه‌های بلاک چینی با تسلط بر این نکته، تلاش نموده‌اند تا با ارائه راه‌حل‌های مختلف به نحوی این مشکل را برطرف نمایند که یکی از این راه‌حل‌ها پروتکل ارتباط بین بلاک چین (IBS) بود.

پروتکل ارتباط بین بلاک چین (Inter-Blockchain Communication Protocol) که با نماد اختصاری «IBS» از آن یاد می‌شود، یک تکنولوژی بسیار شگفت‌انگیز و پروتکل متن باز بوده که امکان انتقال پیام در میان دفاتر کل توزیع شده‌ای که کاملا مستقل از هم هستند را فراهم می‌آورد. هدف از چنین کاری ایجاد اتصال و ارتباط در میان شبکه‌های بلاک چینی مختلف است. احتمالا با مطالعه این مطالب سوالات و ابهاماتی در ارتباط با ماهیت و چیستی پروتکل IBS ذهن شما را به خود مشغول ساخته است؛ به همین علت ما این مقاله از بلاگ کریپتوباز را به به بررسی جامع این موضوع اختصاص داده‌ایم و اگر شما هم در این زمینه کنجکاو هستید، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

آشنایی با چیستی پروتکل IBS

به طور کلی در پاسخ به این سوال که پروتکل IBS چیست؟ باید بگوئیم که این پروتکل نوظهور فناوری جدیدی به شمار می‌رود و همان طور که از نام آن مشخص است، وظیفه اصلی آن را احراز هویت و همچنین انتقال داده میان دو شبکه بلاک چینی مختلف شکل داده است. البته ناگفته نماند که پروتکل IBS برای آن که بتواند کلیه مسیرهای ممکن برای برقراری ارتباط میان دو بلاک چین مختلف را هموار سازد به حداقل تعدادی از توابع نیاز خواهد داشت و فعالیت صحیح آن در گرو این نکته است که استانداردهای بین شبکه‌ای در اختیار این پروتکل قرار بگیرند. به بیان بهتر، با استفاده از پروتکل IBS، شبکه‌های بلاک چینی به طور کاملا مستقل و همچنین مستقیم قادر خواهند بود که اطلاعات و داده‌ها (که عموما توکن هستند) را به همدیگر ارسال نمایند. شاید در نگاه اول راه‌اندازی پروتکل IBS در دنیای بلاک چینی کمی دشوار به نظر برسد؛ اما جالب است بدانید که طراحی پروتکل IBS و ورود آن به دنیای کریپتو به زمانی باز می‌گردد که اکوسیستم کازماس (Cosmos) با ارز ATOM به سراغ ایجاد اینترنت بلاک چین‌ها رفت تا به این شکل این شبکه‌های نوظهور بتوانند با یکدیگر تعامل داشته باشند.

ناگفته نماند که در پروتکل IBS، داده‌ها به وسیله یک کانال کاملا اختصاصی و از طریق یک لایه بدون نیاز به اعتماد، منتقل می‌شوند. کارایی پروتکل ارتباط بین بلاک چین و آوازه آن به قدری در میان اعضای تیم توسعه دهنده شبکه‌های بلاک چینی پیچید که از از زمان راه‌اندازی آن در تاریخ مارس سال 2021 تا نوامبر همان سال، حدودا 22 شبکه از این پروتکل استفاده کردند. به طور کلی از پروتکل IBS می‌توان در ساخت انواع مختلفی از اپلیکیشن‌های Cross-Chain نظیر قراردادهای هوشمند میان زنجیره‌ای، Data Feed به اوراکل‌ها، انتقالات قیمت توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) و غیره بهره برد. مالکان توکن‌ها امروزه عموما از شبکه Osmosis برای استفاده از پروتکل IBS استفاده می‌کنند و با سواپ و استیک توکن‌ها در بلاک چین‌هایی که در آن‌ها از پروتکل IBS استفاده شده، به کسب درآمد می‌پردازند.

نحوه عملکرد پروتکل IBS

با مطالعه مطالب فوق این مطلب روشن شد که پروتکل IBS به شبکه‌های بلاک چینی کمک می‌کند تا بدون نیاز به اعتماد به یکدیگر با همدیگر تعامل داشته باشند؛ اما سوال این است که این پروتکل چگونه چنین کاری را انجام می‌دهد؟! در پاسخ به این سوال بایستی کارایی و نحوه عملکرد پروتکل IBS را مورد کالبدشکافی قرار دهیم؛ این پروتکل در اصل از دو لایه TAO (تصدیق، انتقال و دستور) و APP (اپلیکیشن) شکل گرفته که لایه دوم بر روی لایه اول ایجاد شده است. در این پروتکل، بلاک‌چین‌های متصل به هم ارتباط کاملا مستقیمی با یکدیگر ندارند، بلکه آن‌ها به کمک لایه‌های نام برده شده قادرند بسته‌های اطلاعاتی خود را از طریق کانال‌های اختصاصی که از ماژول‌های قراردادهای هوشمند بهره برده‌اند، به همدیگر انتقال دهند. این ماژول‌های اسمارت کانترکت که نیازی به اعتماد ندارند، وضعیت معتبر بودن داده‌های ارسال شده به وسیله بلاک چین دیگر را تائید می‌کنند.

به هنگامی که صحبت از عدم نیاز به اعتماد در پروتکل IBS به میان می‌آید، منظور این است که هر شخصی می‌تواند لایه را اجرا کرده و برای چنین کاری هیچگونه نیازی به اعتماد بلاک چین‌های مشارکت کننده به این افراد انتقال دهنده اطلاعات وجود ندارد. به بیان بهتر، به هنگام استفاده از پروتکل IBS، داده‌ها به وسیله یک لایه رله (Relay) به صورت یک بسته در میان شبکه‌ها منتقل شده و به همان ترتیب در زمان مشخصی به بلاک چین مقصد می‌رسند. البته لازم به ذکر است که یک کلاینت سبک درون زنجیره‌ای، وظیفه تصدیق داده‌های دریافت شده را بر عهده گرفته و صحیح بودن وضعیت ارسال شده را به طور مستقیم تائید می‌نماید. ناگفته نماند که هرچند پروتکل IBS بخشی از نقشه راه Cosmos تلقی می‌شود؛ اما هر بلاک چین دیگری نیز می‌تواند به این شبکه متصل شده و با استفاده از حالت استاندارد آن (Inter-Chain Standard) با بلاک چین‌های دیگر در تعامل باشد.

علت استفاده از پروتکل IBS

اگر نگاه واقع بینانه‌ای به روند حرکت صنعت بلاک چین در سال‌های گذشته داشته باشیم، متوجه خواهیم شد که این صنعت نوظهور در حال عبور از یک دوره رنسانس مشارکت اجتماعی بوده و توسعه آن در گرو حل مشکلات مقیاس‌پذیری بوده که هجوم کاربران به این فضا تحمیل کرده است. به نظر بسیاری از صاحب نظران حوزه کریپتوکارنسی با رشد کاربردرهای پروژه‌های بلاک چینی در زندگی روزمره جوامع بشری، روزانه شاهد ورود هزاران کاربر جدید به این صنعت خواهیم بود؛ اما سوالی که پیش می‌آید این است که آیا این فضا امکان پاسخگویی به کلیه نیازهای این کاربران جدید را خواهد داشت؟! طبیعتا پاسخ به این سوال منفی خواهد بود و در صورت عدم حل مشکلات مربوط به مقیاس‌پذیری شبکه‌های بلاک‌چینی و تحمیل ترافیک سنگین به این شبکه‌ها، رفته رفته دنیای کریپتو محبوبیت خود را به دلیل تاخیر و همچنین کارمزدهای گزاف پردازش و تائید تراکنش‌ها از دست خواهد داد؛ چرایی اهمیت استفاده از پروتکل IBS نیز دقیقا در همین نقطه ظاهر می‌گردد.

پروتکل IBS دارای مزایای بسیار زیادی است که یکی از مهمترین مزایای آن را وجود قابلیت Superfluid Staking شکل داده است که دارندگان توکن با استفاده از شبکه Osmosis (به عنوان رابط کاربری) قادر خواهند بود در استخر نقدینگی آن هر توکنی را که به وسیله دو شبکه بلاک چینی مشترک پشتیبانی می‌گردد را واریز کرده و بر روی نودها و گره‌های تائید کننده در شبکه بلاک چینی بومی این توکن‌ها، سهم نقدینگی را استیکینگ و سپرده‌گذاری نمایند که در ازای چنین کاری علاوه بر دریافت سهم کارمزد خود از تراکنش‌های به اجرا درآمده با این توکن‌های استخرهای نقدینگی، پاداش‌هایی را نیز به دلیل کمک به امنیت شبکه بلاک چینی دریافت می‌کنند. 

ویژگی‌های پروتکل IBS

احتمالا با مطالعه مطالب فوق یک تصویر ذهنی کلی از ماهیت، چیستی و چرایی استفاده از پروتکل IBS و ارتباط بین بلاک چین در ذهن‌تان شکل گرفته است؛ برای تکمیل این تصویر ذهنی، ضرورت دارد که نگاهی دقیق به ویژگی‌‌های پروتکل ارتباط بین بلاک چین داشته باشیم. ویژگی‌های پروتکل IBS به شرح زیر است:
•    این پروتکل در اصل نوعی مکانیسم منبع باز و اوپن سورس بوده که از آن برای انتقال پیام در میان دفاتر کل توزیع شده مستقل و اتصال به یکدیگر استفاده می‌شود.
•    این امکان را برای پروتکل‌های ناهمگن فراهم می‌آورد تا بدون اعتماد به یکدیگر، با هم تعامل داشته و تراکنش مالی انجام دهند.
•    شبکه‌های متصل به پروتکل IBS نیازی به ارتباط مستقیم با یکدیگر ندارند و بسته‌های اطلاعاتی را از طریق کانال‌های اختصاصی منتقل می‌کنند.
•    صرافی غیرمتمرکز Osmosis مبتنی بر شبکه تندرمینت بوده و به دارندگان توکن‌ها این امکان را می‌دهد تا به صورت مستقیم از مبادله یکپارچه ارزهای دیجیتال بهره ببرند.

چگونگی استفاده از پروتکل IBS

اگر قصد استفاده از پروتکل IBS برای سواپ، استیکینگ و تامین نقدینگی را دارید، مستقیم‌ترین روش برای استفاده از این پروتکل، استفاده از صرافی غیرمتمرکز پروتکل ازموسیس (Osmosis) خواهد بود. البته لازم به ذکر است که اگر قصد انجام انتقال و استفاده از پروتکل IBS به صورت دستی را دارید، کیف پول Kepler و انتخاب کانال‌های اختصاصی برای انتقال دارایی‌ها نیز گزینه خوبی برای شما به شمار خواهند رفت. لازم به ذکر است که کارمزد انجام تراکنش به وسیله پروتکل IBS، به وسیله پارامترهای هر بلاک چین به طور کاملا مستقل تنظیم می‌شود؛ اما به طور کلی در حال حاضر انجام چنین تراکنش‌هایی غالبا یا رایگان هستند یا کارمزد بسیار اندکی در برابر آن‌ها اخذ می‌گردد. 
افرادی هم که قصد ساخت اپلیکیشن‌های مرتبط با پروتکل IBS را دارند می‌تواند از زیرساخت خواندن و نوشتن (Query & Transact) صرافی کوین بیس به منظور دسترسی راحت به داده‌های بلاک چین و همچنین ساخت اپلیکیشن‌های قدرتمند بر بستر 30 پروتکل مختلف نظیر Crypto.org، ترا (Terra) و کازماس (Cosmos) که از قابلیت پروتکل IBS پشتیبانی می‌کنند، استفاده نمایند.

پروتکل IBS؛ پل ارتباطی میان شبکه‌های بلاک چینی

امروزه با هجوم تعداد قابل توجهی از کاربران به حوزه کریپتوکارنسی، این دنیای نوظهور با مشکلاتی در زمینه مقیاس‌پذیری مواجه شده است که عدم برطرف‌ این مشکلات می‌تواند حیات این فناوری جدید را با خطرات جدی روبه‌رو سازد. با توجه به چنین مسئله‌ای و همچنین اهمیت ارتباط شبکه‌های بلاک چینی با یکدیگر به منظور رشد کاربردهای این شبکه‌ها و استفاده حداکثری از پتانسیل‌های وجودی آن‌ها، تعامل شبکه‌های بلاک چینی با یکدیگر به امری اجتناب ناپذیر تبدیل شده است؛ اما متاسفانه بنابه‌دلایل مختلفی امکان برقراری چنین ارتباطی به دلیل سیاست‌های خاص هر شبکه بلاک چینی وجود ندارد و به همین علت صاحب نظران این صنعت به سراغ راه‌حل‌های مختلفی رفته‌اند که یکی از کاربردی‌ترین راه‌حل‌های موجود به استفاده از پروتکل IBS اختصاص یافته است.

با توجه به میزان اهمیت استفاده از پروتکل IBS در مراودات مالی میان شبکه‌های بلاک چینی ما این مقاله از بلاگ کریپتوباز را به معرفی این پروتکل اختصاص دادیم و همان طور که مشاهده کردید، پروتکل IBS امکان ارتباط شبکه‌های بلاک چینی را فراهم ساخته و در حقیقت بخشی از نقشه راه اکوسیستم Cosmos بوده که از سال 2021 تاکنون توجه بسیاری از شبکه‌ها را به سمت خویش جلب نموده است. ناگفته نماند که اگر در ارتباط با ماهیت و چیستی پروتکل IBS سوالی دارید که در این مقاله به آن اشاره نشده است، می‌توانید سوال خود را در بخش نظرات مطرح کنید تا کارشناسان ما در اسرع وقت به سوال شما پاسخ دهند.