
در بازاری که همزمان با تحولات ژئوپلیتیک، نرخهای بهره و سیاستهای پولی بانکهای مرکزی در نوسان است، طلا دوباره به مرکز توجه بازگشته. این بار نه با یک نوسان مقطعی، بلکه با یک پیشبینی داغ از سوی یکی از غولهای سرمایهگذاری جهان: مورگان استنلی انتظار دارد قیمت طلا تا سال ۲۰۲۶ به ۴۵۰۰ دلار در هر اونس برسد. عددی که اگر محقق شود، میتواند معادلات بازارهای جهانی را از پایه دگرگون کند.
پشت پرده پیشبینی ۴۵۰۰ دلاری
این بانک سرمایهگذاری آمریکایی با اشاره به مجموعهای از عوامل اقتصادی و سیاسی، چشماندازی صعودی برای طلا ترسیم کرده است. نخستین عامل، احتمال عمیقتر شدن سیاستهای انبساطی در اقتصادهای توسعهیافته است. با عبور از رکودهای زودگذر و نزدیکشدن به انتخابات در ایالات متحده، فدرال رزرو و دیگر بانکهای مرکزی احتمالاً ناچار خواهند بود نرخهای بهره را کاهش دهند؛ تصمیمی که به تضعیف دلار و تقویت داراییهای ضدتورمی چون طلا میانجامد.
از سوی دیگر، افزایش تقاضا از سوی بانکهای مرکزی آسیا، بهویژه چین و هند، روندی است که طی سه سال گذشته شدت گرفته و انتظار میرود در آینده نیز ادامه یابد. این کشورها در راستای سیاستهای کاهش وابستگی به دلار آمریکا، ذخایر طلای خود را به شکل قابلتوجهی افزایش دادهاند.
بررسی روند ۱۰ ساله قیمت طلا؛ آیا صعود به ۴۵۰۰ دلار واقعبینانه است؟
اگر به روند قیمتی طلا در یک دهه گذشته نگاه کنیم، متوجه میشویم که افزایش ۲ برابری در بازهای چند ساله، پدیدهای بیسابقه نیست. برای نمونه، از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۱، قیمت طلا از ۸۰۰ دلار به بیش از ۱۹۰۰ دلار رسید. اکنون نیز، در شرایطی که دلار آمریکا در تنگنای اعتبار بینالمللی قرار گرفته، حرکت به سمت سطوح قیمتی بالاتر چندان دور از ذهن نیست.
| سال | میانگین قیمت طلا (دلار) | تورم آمریکا (٪) | نرخ بهره فدرال رزرو |
|---|---|---|---|
| ۲۰۱۶ | ۱۲۵۰ | ۱.۳ | ۰.۵ |
| ۲۰۱۹ | ۱۳۹۰ | ۲.۳ | ۱.۷۵ |
| ۲۰۲۲ | ۱۸۰۰ | ۷.۰ | ۳.۲۵ |
| ۲۰۲۵ (اکنون) | ۱۹۷۰ | ۳.۵ | ۵.۵ |
| پیشبینی ۲۰۲۶ | ۴۵۰۰ | نامشخص | احتمالاً کمتر از ۳ |
بازار طلا در برابر داراییهای پرریسک؛ بازگشت به پناهگاه امن؟
در دورانی که رمزارزها، سهام فناوری و بازارهای نوظهور سرمایهگذاران را بهسوی سودهای سریع وسوسه میکردند، طلا تا حدی از چشم افتاده بود. اما تلاطمهای اقتصادی و سیاسی سالهای اخیر، سرمایهگذاران بزرگ را بهسوی داراییهایی بازگردانده که سابقهای طولانی در حفظ ارزش دارند.
طلا یک "پادزهر تورم" شناختهشده است. سرمایهگذارانی که در دورانهای بحران اقتصادی بهدنبال حفظ قدرت خرید خود هستند، معمولاً به طلا روی میآورند. اکنون که رکود جهانی سایه انداخته و نرخهای واقعی بهره منفی شدهاند، جذابیت طلا بیشازپیش افزایش یافته است.
اگر طلا به ۴۵۰۰ دلار برسد، چه پیامدی برای اقتصاد جهانی دارد؟
افزایش چشمگیر قیمت طلا، بدون شک سیگنالی از بیاعتمادی به ارزهای فیات است. اگر این سناریو تحقق یابد، ممکن است زنجیرهای از واکنشها را در بازارهای جهانی ایجاد کند: از خروج سرمایه از بازارهای سهام و اوراق قرضه گرفته تا ورود گستردهتر به بازارهای کالایی.
برای ایران نیز، که بخشی از ذخایر ارزی خود را به طلا اختصاص داده، چنین افزایشی میتواند فرصت یا تهدیدی جدی باشد. در عین حال، برای مردم عادی، افزایش قیمت سکه و مصنوعات طلا میتواند قدرت خرید را کاهش دهد و حتی الگوی خرید خانوارها را دگرگون کند.
نتیجهگیری
پیشبینی مورگان استنلی جسورانه است، اما نه غیرمنطقی. با توجه به روندهای کلان اقتصادی، فشار تورمی و تغییرات در سیاست پولی جهانی، جهش قیمت طلا به بالای ۴۰۰۰ دلار ممکن است دیگر فقط یک سناریو روی کاغذ نباشد. با این حال، تحقق این پیشبینی نیازمند مجموعهای از تحولات همزمان است که هر کدام میتوانند بر آینده طلا تأثیر مستقیم بگذارند.