ژاپن نرخ بهره را بالا برد؛ سیگنال منفی برای بازار بیت‌کوین

بر اساس گزارشی از نیکی (Nikkei)، بانک مرکزی ژاپن آماده می‌شود تا در تاریخ ۱۹ دسامبر نرخ بهره خود را به ۰.۷۵ درصد افزایش دهد؛ تصمیمی که در صورت اجرا، بالاترین سطح نرخ بهره در ۳۰ سال گذشته خواهد بود. این اقدام، نه‌تنها نشان‌دهنده‌ی تغییر مهمی در سیاست‌های پولی ژاپن است، بلکه می‌تواند بازارهای مالی جهانی، از جمله بازار رمزارزها و بیت‌کوین را به‌طور مستقیم تحت تأثیر قرار دهد.

برخلاف تصور عمومی که ممکن است این موضوع صرفاً داخلی به‌نظر برسد، نرخ بهره ژاپن همیشه نقشی کلیدی در جریان نقدینگی جهانی داشته است. دلیلش روشن است: برای دهه‌ها، سرمایه‌گذاران از وام‌های ارزان ین برای خرید دارایی‌های پرریسک مانند سهام فناوری و اوراق خزانه آمریکا استفاده کرده‌اند؛ چیزی که به آن کَری‌ترید (Carry Trade) گفته می‌شود.

چرا افزایش نرخ بهره ژاپن این‌قدر اهمیت دارد؟

درک تأثیر این تغییر، نیازمند نگاهی به ساختار کلی بازار جهانی است. وقتی نرخ بهره در ژاپن افزایش می‌یابد:

• هزینه‌ی وام گرفتن ین بالا می‌رود.

• سرمایه‌گذاران بزرگ (مثل صندوق‌های پوشش ریسک) دیگر تمایل کمتری به وام گرفتن و سرمایه‌گذاری در دارایی‌های پرریسک خواهند داشت.

• این موضوع می‌تواند باعث شود نقدینگی از بازارهای جهانی، به‌خصوص بازار رمزارزها، خارج شود.

به‌طور خاص، بیت‌کوین به‌عنوان یک دارایی پرنوسان و حساس به تغییرات جریان نقدینگی، ممکن است با فشار فروش مواجه شود. تجربه‌ی قبلی هم این را تأیید می‌کند: در ۳۱ جولای ۲۰۲۴ زمانی‌که نرخ بهره به ۰.۵٪ رسید، قیمت بیت‌کوین از حدود ۶۵ هزار دلار به ۵۰ هزار دلار سقوط کرد.

آیا این‌بار هم بیت‌کوین سقوط می‌کند؟

اما شرایط امروز با آن روز تفاوت‌هایی دارد. برخی تحلیلگران معتقدند که این‌بار ممکن است ما شاهد یک سقوط شدید نباشیم. چرا؟

1. سرمایه‌گذاران از قبل نسبت به ین دید مثبتی دارند. طبق داده‌های کمیسیون معاملات آتی کالاهای ایالات متحده (CFTC)، در حال حاضر بسیاری از سفته‌بازان مواضع خرید روی ین گرفته‌اند. این یعنی بخش بزرگی از این تغییرات قبلاً در قیمت‌ها لحاظ شده است.

2. بازده اوراق قرضه ژاپن از مدت‌ها قبل در حال افزایش بوده و بازار تا حدودی این تغییر را پیش‌بینی کرده است. بنابراین، افزایش نرخ بهره در واقع تطبیق نرخ رسمی با واقعیت بازار خواهد بود، نه یک شوک ناگهانی.

رابطه نرخ بهره ژاپن و بازار رمزارزها چیست

تقویت ارزش ین ژاپن معمولاً با کاهش قیمت بیت‌کوین همراه بوده است. چرا؟ چون تقویت ین به معنای سفت‌تر شدن شرایط نقدینگی جهانی است. زمانی‌که پول ارزان‌تر در دسترس باشد، سرمایه‌گذاری در دارایی‌های پرریسک مثل بیت‌کوین جذاب‌تر است. اما اگر نرخ بهره افزایش یابد و پول گران‌تر شود، سرمایه‌گذاران محتاط‌تر می‌شوند و ممکن است از بازار رمزارزها خارج شوند.

در حال حاضر، ارزش ین نسبت به دلار آمریکا در محدوده‌ی ۱۵۶ قرار دارد؛ کمی قوی‌تر از نقطه‌ی اوج آن در نوامبر (بیش از ۱۵۷). این نشان می‌دهد که بازار پیشاپیش تا حدودی انتظار این افزایش نرخ را داشته است.

همزمانی با سیاست‌های پولی آمریکا؛ فرصت یا تهدید؟

در همین هفته، بانک مرکزی آمریکا نرخ بهره خود را ۲۵ واحد پایه کاهش داد و به پایین‌ترین سطح در سه سال گذشته رساند. این حرکت برخلاف سیاست انقباضی ژاپن است. تضعیف شاخص دلار و سیاست‌های تسهیلی آمریکا ممکن است بخشی از فشار ناشی از سیاست سخت‌گیرانه‌ی ژاپن را خنثی کند.

آیا باید نگران بحران مالی ژاپن باشیم؟

نگرانی دیگر، وضعیت بدهی‌های ژاپن است. نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی این کشور به ۲۴۰ درصد رسیده است. برخی تحلیلگران هشدار می‌دهند که اگر دولت جدید به ریاست «سانائه تاکایچی» با اجرای سیاست‌های مالی انبساطی و کاهش مالیات‌ها، بدون افزایش کافی نرخ بهره به مسیر قبلی ادامه دهد، ژاپن ممکن است از یک اقتصاد امن به سمت بحران مالی داخلی حرکت کند.

در این صورت، اعتماد به بانک مرکزی ژاپن کاهش یافته، بازده اوراق دولتی افزایش می‌یابد، ارزش ین تضعیف می‌شود و بازار جهانی به‌شدت تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد؛ به‌ویژه برای دارایی‌هایی مانند بیت‌کوین که به سیاست‌های کلان حساس هستند.

نتیجه گیری

افزایش نرخ بهره در ژاپن شاید در نگاه اول مسئله‌ای محلی به‌نظر برسد، اما اثرات جهانی آن انکارناپذیر است. اگرچه تجربه‌ی قبلی نشان داده که چنین تصمیماتی می‌توانند بیت‌کوین را وارد فاز نزولی کنند، اما ترکیب وضعیت فعلی آمریکا، نرخ بهره‌ی بازار، و موضع سرمایه‌گذاران می‌تواند نتیجه‌ای متفاوت رقم بزند. آنچه مشخص است این‌که در هفته‌های پیش رو، چشم سرمایه‌گذاران جهانی به تصمیم بانک مرکزی ژاپن دوخته شده و هر واکنشی، می‌تواند سرنوشت بیت‌کوین را در آستانه‌ی سال ۲۰۲۶ رقم بزند.